مقدمه پیش­ بینی افزایش جمعیت جهان به حدود 8 میلیارد تا سال 2030، چالش­های عمده­ای را برای بخش کشاورزی در تأمین امنیت غذایی ایجاد می­نماید (Smol, 2012). گندم یکی از غلات اصلی محسوب می­شود که برای تغذیه­ بخش عظیمی از جوامع انسانی استفاده می­شود. آرد گندم مهم­ترین آرد مورد مصرف برای تولید نان در ایران است (Nour-Mohamadi et al., 2009). امروزه کمبود آب یکی از چالش­های مهم برای رشد گیاه در کل جهان محسوب می­شود. استراتژی­های زیادی برای اصلاح گیاهان به تنش خشکی به کار گرفته می­شود، در این میان پرتوتابی

more »

... رهیافت مناسبی برای بهبود سطح تنوع ژنتیکی در کوتاه­مدت به نظر می­رسد. این مطالعه برای تعیین پاسخ لاین جهش­یافته­ی T65588 (حاصل پرتوتابی گاما روی رقم طبسی) به تنش خشکی پی­ریزی شده است. مواد و روش­ها تعدادی از صفات در دو مرحله­ جوانه ­زنی و گیاه بالغ در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار موردبررسی قرار گرفتند. یافته­ ها نتایج تجزیه واریانس در آزمایش جوانه­ زنی نشان داد که اثرتنشخشکی برای کلیه­ صفات و اثر ژنوتیپ برای نرخ جوانه‌زنی و طول ساقه­چه و طولریشه­ چه با احتمال یک درصد معنی­ دار بود. همچنین معنی­دار شدن اثر متقابلتنشدرژنوتیپ در صفات نرخ جوانه­ زنی و طول ساقه­ چه و طولریشه­ چه و وزن خشک ساقه­ چه نشانمی­دهدکه عکس‌العملژنوتیپ­هانسبتبهتغییرات پلی­ اتیلن­ گلیکولیکساننبودهاست. نتایج تجزیه واریانس صفات مربوط به نگهداری آب تفاوت بسیار معنی­ داری (1 درصد) بین ژنوتیپ­ها در کل صفات موردبررسی را نشان داد. اثرتنشخشکی برای صفات مقدار احتباس آب در برگ (ELWR) و محتوای نسبی آب (RWC) و همچنین اثر متقابل ژنوتیپ × تنش خشکی به‌غیراز محتوای نسبی آب (RWC) برای سایر صفات معنی­ دار بود. مقایسه میانگین در سطح آماری 5 درصد نشان داد لاین جهش­ یافته­ T65588 در خصوصیات مربوط به جوانه ­زنی و همچنین صفات مربوط به نگهداری آب در گیاه بالغ نسبت به ژنوتیپ والدی­ طبسی در شرایط تنش خشکی برتری دارد. نتیجه­ گیری به‌طور کل نتایج نشان داد که لاین جهش‌یافتهی T65588 نسبت به واریته­ والدی خود (طبسی) در مورد تمام صفات موردبررسی در مرحله جوانه­ زنی شامل نرخ جوانه­ زنی، طول ریشه­ چه و طول ساقه­ چه و وزن خشک ریشه­ چه و وزن خشک ساقه­ چه خصوصیات تحمل بیشتری به خشکی از خود نشان داده است. RWC ارتباط نزدیکی با حجم سلول دارد، لذا این پارامتر می­تواند توازن بین آب فراهم‌شده‌ [...]