Özet: Agaricus campester 'in buğday saplı sentetik kompostta kültür şartları araştırılmıştır. Kültür ortamı fermentasyon ve kimyasal dezenfeksiyon metodu ile hazırlanmıştır. Beş haftalık hasat süresi sonunda 1 ton buğday sapı kullanılarak hazırlanmış komposttan toplam olarak 228.6 kg mantar elde edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Agaricus campester [L] Fr., buğday saplı sentetik kompost, mantar kültürü Abstract: In this study, the culture conditions of Agaricus campester on synthetic compost with

more »

... eat straw were investigated. The culture-medium was prepared with fermentation and cemical disinfection methods. After the yield period of 5 weeks, 228.6 kilos of mushroom were obtained from the prepared compost using 1 ton of wheat straw. Key Words:Agaricus campester (L.) Fr. , synthetic compost with wheat straw, culture of mushroom. Giriş Mantar, çok eski yıllardan beri halk arasında bilinmesine karşılık besin olarak kullanımı ve yetiştiriciliğine ilişkin ilk bilgilere 16. yüzyıla ait kayıtlarda rastlanmıştır[1]. Günümüzde ise birçok tekniklerin uygulandığı özel tesislerde yetiştirilmekte olup, bir endüstri kolu görünümü kazanmıştır. Mantarın lezzetli olması yanında, besin değeri bakımından en iyi sebzeler arasında yer alması, kalorisinin azlığı ve kültür mantarından zehirlenme korkusunun olmaması ilgiyi arttıran faktörlerin başında gelmektedir. Dünya'da ve ülkemizde yaygın bir şekilde üretimi yapılan kültür mantarı, Agaricus bisporus [Lange]Sing 'tur[2]. 1970'lerde yeni bir tür olarak Agaricus bitorquis [Quel.]Sacc. 'un kültür denemelerine başlandığı belirtilmektedir[3]. Yapılan literatür taramalarında doğrudan A. campester'in kültürü ile ilgili herhangibir çalışmaya rastlanmadığından böyle bir çalışma yapılması düşünülmüştür. Yapılan araştırmalarda A. bisporus ve A. bitorquis'in de içinde bulunduğu bazı türlere göre A. campester'in protein miktarının fazla, karbohidrat ve yağ miktarının ise az olduğu belirtilmektedir[4]. Yine A. campester'in besin değeri üzerinde yapılan çalışma sonuçlarına göre baklagil sebzeleri hariç, diğerlerinden protein bakımından daha zengin ve insan beslenmesi bakımından daha iyi olduğu belirtilmektedir. Araştırıcılara göre A. campester'in 100 g yenilebilir kısmında 88.5 g su, 4.2 mg askorbik asit, 4 g protein, 0.4 g yağ, 1.26 g kül, 0.6 g azot, 48.18 mg fosfor, 5.29 mg potasyum, 2.13 mg Fe, 8.21 mg Ca, 11.11 mg Na ve 0.41 mg Mn bulunmaktadır[5].