Akhüyük (Konya) Jeotermal Alanındaki Hidrotermal Akışkan Dolaşımı ve Traverten Oluşum Mekanizması, Orta Anadolu, Türkiye

Mehmet Furkan Şener
2018 Türkiye Jeoloji Bülteni / Geological Bulletin of Turkey  
Öz: Çalışma alanı olan Akhüyük Jeotermal alanı Orta Anadolu Volkanik Kompleksinin güneybatı kısmında yer almaktadır. Alanda bulunan Akhüyük travertenleri Tuzgölü Fay Zonuna paralel bir çatlak hattı boyunca yüzeye ulaşan termal suların çökelmesi sonucu oluşmuş sırt tipi bir traverten yapısındır. Çalışma alanına ait kayaç numunelerinin tüm kaya XRD incelemelerinde tüm numunelerin kalsit mineralinden oluştuğu görülmektedir. Aynı numunelerin XRF analiz sonuçlarına göre alınan tüm numuneler yaklaşık
more » ... %90 oranında Ca elementinden oluştuğu ayrıca bu Ca elementine Mg, S, Sr ve K gibi elementlerin eşlik ettiği gözlenmektedir. İnceleme alanında farklı kaynaklardan alınan su örneklerinin yüzey çıkış sıcaklıkları 17-35 °C arasında değişirken, pH değerleri 6.6-6.9 ve elektriksel iletkenlikleri (EC) 5600-47700 μS/cm arasında değişmektedir. Çalışma alanından derlenen su örneklerinin Scholler diyagramına göre sular aynı kaynaktan beslenmektedir. Örneklerin iyon dağılımları suların katyonlarına göre Na+K>Ca+Mg, anyonlarına göre ise Cl+SO 4 >HCO 3 +CO 3 bölgelerinde yer alan Na-Cl tipinde sular olduğunu ve Giggenbach diyagramına göre çoğunlukla olgun olmayan sular sınıfında olduğunu göstermektedir. Su örneklemeleri sırasında ölçülmüş sıcaklıklardaki mineral doygunlukları, termal sularda genellikle kalsit, aragonit ve dolomit minerallerinin çökel oluşturduğunu gösterir. Elde edilen bu veriler ışığında oluşturulan üç boyutlu kavramsal modeline göre alanın temelini Paleozoyik yaşlı Niğde Grubu oluşturken, ısıtıcı kayayı Orta Anadolu Volkanik Kompleksinde de olduğu gibi Üçkapılı Granadiyoriti ve jeogradyan, rezervuar kayayı Gekbez Formasyonuna ait kireçtaşları ve örtü kayayıda Pleyistosen-Holosen yaşlı güncel çökeller ile Akhüyük travertenleri oluşturmaktadır. [17][18][19][20][21][22][23][24][25][26][27][28][29][30][31][32][33][34][35] are between 5600-47700 μS/cm. According to the Scholler diagram of the water samples collected from the study area, the waters are fed from the same source. The ion distributions of the water samples are Na+K>Ca+Mg and Cl+SO 4 >HCO 3 +CO 3 according to the cations and anions, respectively and consist of Na-Cl type water. Mineral saturations in measured temperatures during water sampling indicate that calcite, aragonite and dolomite minerals are generally formed by precipitation in the thermal waters. According to the generated three-dimensional conceptual model of the field, the bedrock of the area is the Paleozoic Niğde Group, the heating system is composed by the Üçkapılı Granodiorite and Abstract: The Akhüyük geothermal field, which is the study area, is located in the southwest part of the Central Anatolian Volcanic Complex. Akhüyük travertine in the study area is a fissure-ridge type travertine formed as a result of sedimentation of thermal waters reaching the surface along a fault line parallel to the Tuzgölü Fault Zone. All rock samples of study area are composed of calcite mineral in whole rock XRD examination. According to the XRF analysis results of the same samples, all samples are composed of about 90% of Ca element and this Ca element is accompanied by Mg, S, Sr and K elements. Surface temperatures of water samples taken from different sources in the study area vary between
doi:10.25288/tjb.437943 fatcat:efvsdnregvav5emkfjaunqpfty