Symbolika nocy i ognia wigilii paschalnej

Kazimierz Lijka
2018 Teologia Praktyczna  
Symbolika nocy i ognia wigilii paschalnej Kongregacja Kultu Bożego w Liście okólnym na temat świąt wielkanocnych m. in. zachęca, aby liturgię Wigilii Paschalnej sprawować w taki sposób, aby dała ludowi chrześcijańskiemu cale bogactwo modlitw i obrzędów. W tym celu należy zachować prawdziwość znaków i troszczyć się o uczestnictwo wiernych'. Aby lepiej celebrować Wigilię Paschalną, sami duszpasterze powinni pogłębiać znajomość tekstów i obrzędów; wtedy będą mogli podawać prawdziwą mistagogię2.
more » ... hodząc naprzeciw tym zaleceniom rozważymy symbolikę zawartą w początkowej fazie celebracji. W Wigilię Paschalną, po zapadnięciu nocy, w odpowiednim miejscu poza kościołem, rozpala się ognisko do poświęcenia nowego ognia3. Jego płomień powinien być tak wielki, by rzeczywiście mógł rozproszyć ciemności i oświecić noc4. Jeśli ze względu na okoliczności nie można rozpalić ogniska, należy zmienić obrzęd poświęcenia ognia, np. można poświęcić płonący znicz5. Symbolika ognia płonące go w noc paschalną jest bardzo wymowna i ma swoje uzasadnienie w Biblii. Liturgia Wigilii Paschalnej jest bogata w symbole, żyje ona symbolami. Symbole wynikają z teologii liturgii i są one w służbie nowego życia, które jest darem Boga w Chrystusie6. ' Kongregacja Kultu B ożego. List okólny o przygotowaniu i obchodzeniu świąt wielkanocnych ( 1 6 1 1988) nr 93, [Paschalis sollemnitatis, "Notitiae" 24(1988), s. 81-107; tekst polski RBL 41(1988) nr 5, s. 369-391) (odtąd: List okólny ). : Tamże, nr 96. ł M szał Rzymski dla diecezji polskich, Poznań 1986. s. 150 (odtąd: M RP). 4 List okólny, nr 82. 5 MRP, s. 153. L ist okólny o takiej możliwości nic nie mówi. 6 B. Nadolski, Liturgika, t. 2, Liturgia i czas, Poznań 1991, s. 60. 7 X. Léon-Dufour, Słownik teologii biblijnej, Poznań 1990. s. 558 (odtąd: STB). ' H. Lesêtre, Nuit, D B 4(1928), kol. 1715; por. S. Rosso, Éléments naturels, w: D. Sartorc, A. Triacca, Dictionnaire encyclopédique de la liturgie, t. 1, Brepols 1992, s. 312. ' Zob. R. Cantalamessa, Pascha naszego zbawienia. Tradycje paschalne Biblii oraz pierwotnego Kościoła, Kraków 199S, s, 4 ] -43, " Objaśn. Ps 96, 7, PSP 40, s. 285. "* Objaśn. P s 80, 21, PSP 40, s. 42n. *7 Św. Jan Chryzostom, Pierwsze Kazanie na Zielone Świątki 5, Hom ilie i Kazania wybrane, tłum. W. Kania, PSP 8, Warszawa 1971, s. 133. " Św. Grzegorz W ielki, Homilia X X X . 5, Homilie na Ewangelie, tłum. W. Szotdrski, PSP 3, Warszawa 1969, s. 21 ln. " J. Gaillard, Feu, DSAM 5(1964), kol. 271. 90 Św. Hipolit Rzymski, La Tradition A postolique 25, SCh 11 bis, s. 100. 91 M . Righetti, dz. cyt., t.. 2, s. 253. 92 F. C. Conybearc, Rituale Armenorum, Oxford 1905, s. 520; por. H. Lcclerq, Semaine Sainte. DACL 15(1950), koi. 1177n. 93 R. A m ict, dz. cyt., s. 128. ** A. N ocenł, Celebrare Gesii Cristo. L ' A nno litúrgico, t. 4, Tem popasquale, Assisi 1977, s. 154. 95 M. Andrieu, L es Ordines Romani du haut moyen âge, t. 3, Louvain 1951, s. 272. * Tamże, s. 325-329. B. Nadolski, dz. cyt., s. 59; A. Elbcrti, È la Pasqua del Signore. Il Triduo Pasquale, Roma 1997, s. 115. w Św. Zachariasz, Epistula 13, PL 89, 951. w R. Amict, dz. cyt., s. 137. "" P. Gucrangcr, Tydzień Męki Pańskiej i Wielki Tydzień, t. 6, Łomża 1935, s. 604. 101 R. Amiet, dz. cyt., s. 142n.
doi:10.14746/tp.2001.2.03 fatcat:5c6mgwyxejbktlyojmhfn6ib2q