Centralnym zdarzeniem w Umiłowanej Toni Morrison, zdarzeniem, wokół którego osnuta jest cała narracja, jest morderstwo, jakiego Sethe dokonuje na swojej córeczce, oraz próba zabójstwa trójki pozostałych dzieci. Sethe popełnia je, aby uchronić swe dzieci przed obławą z plan tacji "Domowa Przystań" ze stanu Kentucky, która działając w imieniu Ustawy o Zbiegach (Fugitive Slave Laws), wkracza na podwórko przed jej domem. Zabija swoją córeczkę, aby nie została ona odesłana z powro tem do niewoli -z

more »

... olnego stanu Ohio do niewolniczego Kentucky. Sethe stwierdza: "Zabrałam moje dzieci tam, gdzie miały być bezpieczne" (U 217)1. Główne pytanie powieści brzmi następująco: Czy Sethe postą piła słusznie? Przedstawiona w Księdze Rodzaju gotowość Abrahama do wypełnienia rozkazu Jehowy i poświęcenia swego umiłowanego jedynego syna oferuje nam biblijną analogię do czynu Sethe. Niniejszym wykła dem2 stawiam pytanie o to, jaka relacja zachodzi pomiędzy obiema opo wieściami, tą biblijną i tą literacką oraz przyjmuję to zestawienie jako modelowe dla ogólnej relacji pomiędzy Biblią i literaturą. Dla Morrison to, co nazywa "tamtą stroną" (U 268), niewidzialny świat umarłych, oddziałuje fizyczną obecnością, a nawet przemocą na świat afroamerykańskiej społeczności Cincinnati, świat w przededniu wybuchu wojny secesyjnej. Tak wyglądają czas i miejsce Umiłowanej. Przyjęcie tego, iż dla owych ludzi istnienie tamtej strony jest założone z góry, jest niezbędne, aby pojąć zachowanie afroamerykańskiej społecz Niniejszy tekst, Literature and Scripture. An Impossible Filiation, pojawi się jako fragment rozdziału dziewiątego książki J. Hillisa Millera, For Derrida, Fordham Univer sity Press, New York 2009. Przekład publikowany jest za uprzejmą zgodą wydawcy i autora. Tłumaczenie dzięki stypendium Fundacji Uniwerstytetu im. Adama Mickiewicza (przyp. tłum.). 1 T. M orrison, Umiłowana, przekł. R. Gorczyńska, Wydawnictwo Znak, Kraków 2007. Tu i dalej odwołania do książki bezpośrednio w tekście jako U wraz z podaniem numeru strony. 2 Esej ten, w różnych postaciach, wygłaszany był między innymi w Calvin College (Grand Rapids, Michigan), University of Texas i na posiedzeniu English Language and Literature Society w Seulu, w Korei. Tam, gdzie to było możliwe, starałem się pozostawić stylistyczne cechy tekstu przeznaczonego do wygłoszenia i słuchania, a nie do cichej lek tury (przyp. tłum.). 3 J. D errida, Wiara i wiedza. Dwa źródła "religii" w obrębie samego rozumu, przeł. P. Mrówczyński, w: J. Derrida, G. Vattimo i in., Religia. Seminarium na Capri prowadzo ne przez Jacques'a Derridę i Gianniego Vattimo, w którym udział wzięli Maurizio Ferraris, Hans-Georg Gadamer, Aldo Gardani, Eugenio Trias i Vinvcenzo Vitiello, przeł. M. Kowal ska, E. Łukaszyk, P. Mrówczyński, R. Reszke, J. Wojcieszak, Wydawnictwo KR, Warsza wa 1999, s. 7-97 (polski przekład tekstu Derridy oddaje również "samo-odporność" jako "samo-nienaruszalność", por. s. 76; przyp. tłum.).