Zaburzenia gospodarki węglowodanowej u kobiet z zespołem wielotorbielowatych jajników (PCOS) Disorders of carbohydrate metabolism in women with polycystic ovary syndrome (PCOS) STRESZCZENIE Zespół wielotorbielowatych jajników (PCOS) jest naj-częściej występującą endokrynopatią u kobiet w wie-ku rozrodczym. Poza zaburzeniami miesiączkowania i hiperandrogenizmem PCOS charakteryzuje obecność otyłości, zwłaszcza typu brzusznego, która prowa-dzi do zaburzeń gospodarki węglowodanowej i lipi-dowej

more »

... zwiększa ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego. Profil zaburzeń przemiany materii kobiet z PCOS jest bardzo podobny do tych stwierdzanych w zespole metabolicznym (MS). Kluczowym czynni-kiem sprawczym w obu tych zespołach jest insulino-oporność i wynikająca z niej hiperinsulinemia, które w konsekwencji prowadzą do zaburzeń gospodarki węglowodanowej. Rozpoznanie PCOS może więc wskazywać na zwiększone ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 i chorób układu sercowo-naczyniowego, co sugerują wyniki badań przeprowadzonych w ostat-nim dziesięcioleciu. Leczenie farmakologiczne PCOS nie powinno więc jedynie koncentrować się na niwelowaniu objawów hiperandrogenemii i zaburzeń miesiączkowania, ale również uwzględniać istnieją-ce zaburzenia metaboliczne i zapobiegać ich konsek-wencjom. Leki poprawiające wrażliwość tkanek docelowych na działanie insuliny od dawna znajdują zastosowanie w leczeniu PCOS, zarówno w indukcji owulacji, jak i w uzyskaniu poprawy istniejących za-burzeń metabolicznych. Leczeniem pierwszego rzu-tu zmniejszającym insulinooporność powinno być jednak zawsze postępowanie niefarmakologiczne polegające na redukcji masy ciała, zwiększeniu aktyw-ności fizycznej i unikaniu produktów żywnościowych o wysokim indeksie glikemicznym. W niniejszym opra-cowaniu przedstawiono obecny stan wiedzy w zakre-sie diagnostyki i leczenia zaburzeń gospodarki węglowodanowej u kobiet z PCOS. (Diabet. Klin. 2012; 1, 5: 185-195) Słowa kluczowe: zespół wielotorbielowatych jajników, hiperandrogenizm jajnikowy, zaburzenia gospodarki węglowodanowej, cukrzyca typu 2, metformina ABSTRACT Polycystic ovary syndrome (PCOS) is the most common endocrinopathy in women of reproductive age. Apart from menstrual disturbances and hyper-androgenism, PCOS is characterized by central obesity which leads to the disturbances of carbohydrate and lipid metabolism as well as the development of arterial hypertension. The profile of metabolic distur