Wewnątrzpartyjne konflikty w głosowaniach sejmowych w PO i PiS w latach 2001-2014 Większość badań, opracowań i analiz poświęconych polskiej scenie politycznej trak-tuje partie polityczne i ich reprezentacje parlamentarne jako twory-przynajmniej od strony zewnętrznej-monolityczne, w których konflikty wewnątrzpartyjne nie ujawniają się na forach rywalizacji międzypartyjnej. Podobne założenie odzwiercie-dlają akty normatywne, przede wszystkim regulaminy Sejmu ("Uchwała Sejmu..." 1992) i Senatu

more »

... hwała Senatu..." 1990). Jest ono założeniem racjonalnym zarów-no z perspektywy normatywnej-jeżeli partie mają zasadnicze znaczenie w trans-misji preferencji między elektoratem a rządem, to wyborcy muszą być w stanie traktować je jako ciała działające zbiorowo (Katz 1986: 40, Laver, Shepsle 1996: 24-25; szerzej problematykę związku między teoretycznym modelem rządów par-tii a dyscypliną partyjną poruszają: Bowler, Farell, Katz (red.) 1999)-jak i empi-rycznej: dotychczasowe badania pokazują, iż główne partie parlamentarne osiągają rzeczywiście bardzo wysoką spójność i w ponad połowie głosowań są jednomyśl-ne (zob. m.in. Słomczyński, Poznański, Harańczyk, Sokołowski 2008: 201-236). Niemniej jednak od czasu do czasu w każdym klubie parlamentarnym zdarzają się głosowania, w których ujawniają się rozbieżności wewnętrzne. Celem poniższego artykułu jest analiza takich przypadków w dwóch największych ugrupowaniach na współczesnej polskiej scenie politycznej, tj. w Platformie Obywatelskiej oraz Prawie i Sprawiedliwości. Kryterium rozróżnienia głosowań konfliktowych i niekonfliktowych, które będzie wykorzystywane w tym artykule, jest poziom spójności (unity) klubu par-lamentarnego partii. Mianem spójności ugrupowania w nauce określa się obser-wowaną zgodność zachowań jego członków 1-w tym przypadku zgodność głosów oddawanych przez posłów należących do klubu parlamentarnego-bez względu na to, czy wynika ona ze zgodności preferencji, czy też z wymuszonej dyscypliny (zob. 1 Takie pojęcie spójności wprowadza i definiuje E. Ozbudun, aczkolwiek używa on okre-ślenia cohesion, a nie unity (Ozbudun 1970). Większość współczesnych autorów przyjęła jed-nak termin unity, cohesion rezerwując dla szczególnej formy spójności, jaka wynika ze zgod-ności preferencji (Zob. Hazan 2003: 1-11.)