Genderyzacja (upłciowienie) wieku jako zjawisko empiryczne 2.1. Wyobrażenia o kobietach i mężczyznach młodych, w średnim wieku i starych (Joanna Brzezińska, Krystyna Dzwonkowska-Godula) Wiek jako konstrukt społeczny tłumaczony jest przez analogię do rozróżnienia pojęć i kategorii płeć i gender, gdzie wiek rozumie się dwojako: z jednej strony jako wiek chronologiczny, metrykalny, czyli cecha biologiczna -jak płeć żeńska bądź męska; z drugiej zaś jako społecznie i kulturowo uwarunkowana kategoria

more »

... runkowana kategoria wieku -podobnie jak gender. Wiek nie jest zatem niezmienny, wrodzony i stały, a stanowi przypuszczalnie obiektywny fakt, właściwość, która pozwala jednostkom umiejscowić siebie i innych w ramach określonych kategorii wieku oraz zachowywać się i działać stosownie do tych kategorii (Laz 1998). Współcześni badacze zaczęli zwracać uwagę na współzależność kategorii płci i wieku, biorąc pod uwagę wpływ obu na jednostkę w ramach badań określonych grup społecznych. "Wiek upłciowiony" (gendered age), podobnie jak płeć, stanowi ważny czynnik kształtujący relacje społeczne i ustanawia określone wzorce kulturowe w odniesieniu do określonych faz życia osób o określonej płci (Twigg 2004). Jak zauważa Cherry Russell, odwołując się do badań z ostatnich lat na temat percepcji starzenia się kobiet i mężczyzn, nie tylko biologiczny proces starzenia się jest zjawiskiem, które ma upłciowiony charakter (w szczególności w odniesieniu do kobiet), ale także sam wiek podlega genderyzacji (Russell 2007). Przedmiotem niniejszego rozdziału jest analiza sposobów definiowania wieku, granic wiekowych trzech głównych etapów życia człowieka, tj. młodości, wieku średniego i starości, oraz ich charakteryzowania względem kobiet i mężczyzn przez uczestniczki i uczestników zogniskowanych wywiadów grupowych. Zakłada się, iż definicje i interpretacje owych faz życia są determinowane kulturowo -przede wszystkim zgodnie z modelem patriarchalnym -i ulegają genderyzacji, tj. są ściśle powiązane z kategoriami płci i odpowiadającymi im wzorami.