Orhan Pamuk'un Yeni Hayat Romanına Psikanalitik Bir Yaklaşım

Seda İzmirli Karamanlı
2019 Folklor/Edebiyat  
Öz Yabancılaştırma etkisinin önemli rol oynadığı Orhan Pamuk'un Yeni Hayat romanında, anlatıcı karakter Osman'ın, kurmacaya dönüştürülmek suretiyle anlam atfedilebilen hayatı söz konusu olmaktadır. Roman boyunca tekrar eden yolculuk döngüsü; anlatıcı karakterin bilinç dışında cereyan eden kısır yolculuklardan meydana gelmektedir. Söz konusu döngü; köksüzlüğün, özgürleşme arzusunun, özne olma isteğinin emarelerini taşımaktadır. Bu yolculuklar sırasında, bir kurtuluş yolu olarak sürekli beliren
more » ... lek tasviri, masumiyetle ve çocuklukla ilişkilendirilen bir öteki tahayyülü üzerinden varoluşsal anlamını bulma ve tam olma arzularının emarelerini taşımaktadır. Bu melek imgesi, yitik cennete ve anneye dönüş arzusu ile suçtan ve günahtan arınma isteklerine işaret etmektedir. Nihayetinde bu kısır döngü; anlatıcı karakterin kendini gerçekleştirme, kendini tanıma, kendini görme ve bulma yolculuğudur. Bu yolculuklar sonrasında, Osman benlik kurulumunu tamamlayıp bir 'özne' haline gelmektedir. Bu çalışmada, Sigmund Freud'un ve Jacques Lacan'ın anksiyete, id-ego-süperego, yaratıcı yazarlar ve gündüz düşleri, psikonevrozlar kuramı ve ayna evresi üzerine psikanalitik bakış açılarının yardımıyla, yabancılaştırma estetiğinin önemli rol oynadığı Orhan Pamuk'un Yeni Hayat romanı üzerine psikanalitik bir yaklaşım sorgulanmıştır.
doi:10.22559/folklor.912 fatcat:zamesfjhkvglbn6lj5kzbxj5aq