İfade-i Meram - Namık Kemal

Murat Topçu
2014 Turkish History Education Journal  
Tarih ki mazinin müstakbele nakil ihbarıdır, zahirde bir hikâyeden ibaret görünür: fakat hakikatte, fenni şahane vasfıyla tebcil (yüceltme) olunan, marifet_i hükümetin en büyük hademelerindendir. Hakikat! Bir milletin tarihi bilinmezse bekasına, terakkisine lazım olan esbabın mevcudi, mefkudu (olmayan) nereden öğrenilecek? İhtiyacat_ı siyasiye maddiyattan değildir ki göz ile görülsün, el ile tutulsun. Tabiyyat veya riyaziyatdan (aritmetikgeometri) değildir ki aletle ölçülsün, muadele
more » ... anlayış) ile hallolunsun. Usul olur ki hiç faydasız zan olunur, tedbir bulunur ki pek faydalı görünür; fakat o faydasız zan olunan usulü lav etmek, o faydalı görünen tedbiri kabul eylamek bir devletin terakkisine hail (iki şey arasını ayıran) olur, bekasını muhataraya düşürür: bin tarihinden biraz sonraları mülazemet beklemeden tımar verilmeye başlanmış, yeniçeri ocağına da hariçten yüzbin kişi ilave edilmiş idi. Tımar için mülazemet beklemek gibi faydası bir usulü lav etmekten, defaten yüzbin asker kazanmak gibi faydalı bir tedbiri
doi:10.17497/tuhed.02634 fatcat:bbmjkraw4raode7nx3lxmwmhiq