Factors Affecting Bone Mineral Density in Male Patients with Primary Progressive Multiple Sclerosis

Aslı Çalışkan Arıcan, Yeşim Gökçe Kutsal, Nazire Pınar Acar, Filiz Akbıyık, Sevilay Karahan, Rana Karabudak
2020 Turkish Journal of Osteoporosis  
Amaç: Osteoporoz (OP) dünya çapında en sık görülen metabolik kemik bozukluklarından biri olmasına rağmen, erkek OP'si halen yeterince göz önüne alınmamakta ve tedavi edilmemektedir. Primer progresif multipl skleroz (PPMS), erkeklerde ikincil OP'nin önemli bir nedeni olarak kabul edilmekte olup, Türkiye'de konu ile ilgili veriler sınırlıdır. Bu araştırmada erkek PPMS hastalarının kemik mineral yoğunluklarının (KMY) incelenmesi, etkileşen olası klinik ve laboratuvar faktörlerin saptanması ve
more » ... a KMY ile biyokimyasal kemik döngü belirteçleri (BKDB) arasındaki korelasyonun tanımlanması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Yirmi altı erkek PPMS hastası ve 20 yaş uyumlu sağlıklı gönüllü Genişlemiş Özürlülük Durum Ölçeği (EDSS), femoral ve lomber KMY, biyokimyasal ve hormonal testler ve BKDB ile değerlendirildi. Bulgular: Demografik özellikler gruplar arasında istatistiksel olarak benzerdi. Hastaların yaş, hastalık süresi ve EDSS skoru için ortalama değerler sırasıyla 42,5±10,0 yıl, 3,5±1,5 yıl ve 4,6±1,6 idi. PPMS hastaları ile kontrol grubu arasında KMY ve karboksi terminal telopeptid düzeylerinde anlamlı bir fark bulunmuş olsa da cinsiyet hormonu bağlayıcı globulin düzeyleri, EDSS, KMY skorları, BKDB'ler ve diğer biyokimyasal değişkenler arasında anlamlı korelasyon saptanmadı. Sonuç: KMY skorlarının hasta grubunda kontrol grubuna göre daha düşük olduğu belirlendi. Bu çalışma erkek PPMS hastalarında kemik sağlığının göz önünde bulundurmanın önemini vurgulamakta ve tedavi planının stratejik bir parçası olarak ele alınması gerektiğini hatırlatmaktadır. Objective: Osteoporosis (OP) is one of the most frequent metabolic bone disorders worldwide, male OP is still underestimated and undertreated. Primary progressive multiple sclerosis (PPMS) is considered as an important cause of secondary OP in males and there is limited data on this condition in Turkey. This study aimed to evaluate the bone mineral density (BMD) of male PPMS patients and the possible clinical and laboratory interacting factors as well as to also define the correlation between BMD and bone turnover markers (BTM). Materials and Methods: In this study, 26 male PPMS patients and 20 age-matched healthy volunteers were evaluated by the Expanded Disability Status Scale (EDSS), femoral and lumbar BMD, biochemical and hormonal tests and BTMs. Results: Demographic characteristics were statistically similar between the groups. Mean values for patient age, disease duration and EDSS score were 42.5±10.0 years, 3.5±1.5 years and 4.6±1.6, respectively. Although we found a significant difference in BMD and carboxy-terminal telopeptide levels between PPMS patients and the control group, there were no significant correlations between sex hormone binding globülin levels, EDSS, BMD scores, BTMs and other biochemical variables. Conclusion: BMD scores were lower in the patient group compared to the control group. This study highlights the importance of considering bone health in male PPMS patients and reminds that strategies should be developed as part of the management plan.
doi:10.4274/tod.galenos.2020.98700 fatcat:lkfkflyrsrefvl4surrm7zxumu