SAMSUN ARKEOLOJİ MÜZESİ'NDEN BİR GRUP CAM KASE

Akın TEMÜR, Özkan ÖZBİLGİN
2021 Karadeniz İncelemeleri Dergisi  
Samsun Müzesi'nde, kurtarma kazısı, müsadere ve satın alma yoluyla müze envanterine kazandırılmıĢ 10 adet cam kase bulunmaktadır. Bunlar genel olarak kalıba döküm ve serbest üfleme teknikleriyle üretilmiĢtir. Form özellikleri kapsamında bitkisel motif-oluk bezemeli, konik ve yarı küresel olmak üzere üç tiptedir. Bezemesiz iki eser dıĢında tamamı yiv ya da oluk bezemelerle süslenmiĢtir. Bunlardan kurtarma kazısı sırasında in-situ durumunda bulunmuĢ iki adet bitkisel motif-oluk bezemeli kâse
more » ... lerinden bezeme tekniği ile ayrılmaktadır. Söz konusu buluntuların teknik özellikleri incelendiğinde, eserler kalıba döküm tekniğiyle üretilmiĢ ve bir alet yardımıyla ĢekillendirilmiĢ olup, bu tip camlar MÖ 6. yüzyılda Pers Ġmparatorluğu'nun kurulmasıyla birlikte baĢlayan metale öykünme geleneğinin bir anlamda devamı niteliğinde olan lüks cam kaplardandır. Hellenistik Dönem'de Ġskenderiye, Kıbrıs, Suriye ve Rhodos gibi önemli cam üretim merkezlerinde görülen bu tip cam eserlerin seramik örnekleri de görülmektedir. Söz konusu eserlerin Amisos'da bulunan bir yer altı oyma oda mezarında ölü hediyesi olarak in-situ durumunda bulunması oldukça önemlidir. Diğer eserler satın alma ya da müsadere yoluyla müzeye kazandırılmıĢ olsa da genel anlamda Roma Dönemi tipik örneklerindendir. Hellenistik dönem örneklerinden form, bezeme ve üretim tekniği açısından farklı olmaları da dönem özelliğinden kaynaklanmalıdır. Amisos ya da yakın çevresinde cam üretimine dair herhangi bir bulguya henüz rastlanmamıĢtır. Ancak bölgedeki cam eser yoğunluğu dikkate alındığında henüz keĢfedilmeyi bekleyen bir cam üretim merkezinin var olduğunu düĢünmek yanlıĢ olmayacaktır.
doi:10.18220/kid.1017443 fatcat:2i3z4te2dzgvbnw7yx62mgg24y