Osmanlı Devleti 1914 yılında girdiği Birinci Dünya Savaşı'ndan 30 Ekim 1918 tarihli Mondros Ateşkes Antlaşması'yla çekilmiştir. Antlaşmadan sonra Mart 1919'da Samsun ve Merzifon İngilizler tarafından işgal edilmiştir. Askeri birliklerden başka Karadeniz'e gelen İngiliz kontrol subaylarının, İstanbul'daki İngiliz Yüksek Komiserliğine gönderdikleri raporlar bölgenin durumuyla ilgili bilgiler sunmaktadır. Onlardan başka Donanma Bakanlığına bağlı subayların raporları da önemlidir. Bu raporlarda

more »

... liz kontrol subayları, bölgedeki Hristiyan Rum halktan edindikleri bilgiler doğrultusunda, Müslüman çeteler yüzünden Hıristiyanların tehdit altında olduklarını aktarmıştır. Ancak yer yer özellikle Rum din adamlarının Rum halkını kışkırtarak çeteciliğe teşvik ettiklerinden de bahsetmişlerdir. Ayrıca bölgedeki İngiliz subaylar, Milli Mücadele'nin Karadeniz'de yayılmasını sıkı takibe almışlardır. İngiliz subaylar, 1919 yılının sonuna doğru bölgeden askeri birliklerini çekmek zorunda kaldıklarında, asayişin çok iyi olduğunu yazarlarken, 1920 başında tekrar bölgedeki asayişte bozulma olduğunu iletmişlerdir. Bunun altında Türk teşkilatlanmasından duyulan endişe yatmaktadır. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin bölgedeki kontrolü sağlamasından sonra İngiliz subaylar bölgeden ayrılmak zorunda kalmıştır. Buna rağmen 1921 yılı sonuna kadar Karadeniz Bölgesi'ndeki gelişmeleri aktarmışlardır. Bu çalışmada ağırlıklı olarak, İngiltere Dışişleri Bakanlığı ve Donanma Bakanlığına ait belgeler kullanılarak 1919-1921 yılları arasında Karadeniz'deki çetecilik faaliyetleri incelenmiştir.