أسباب اضمحلال الجمهورية الرومانية من خلال رواية "حرب کاتيلينا" لسالّوستيوس

وائل سلامة فايز
2020 مجلة کلية الآداب  
Ambitio ‫والجشع‬ Avaritia ‫والترؾ‬ Luxuria ‫والشهوة‬ ‫الجنسٌة‬ Libido ‫تلك‬ ‫عن‬ ‫وستٌوس‬ ‫سال‬ ‫تقرٌر‬ ‫خالل‬ ‫من‬ ‫جلٌا‬ ‫سنراه‬ ‫ما‬ ‫وهو‬ . ‫كاتٌلٌنا"‬ ‫حرب‬ " ‫مقدمة‬ ‫فً‬ ‫الظواهر‬ ‫أسباب‬ ‫اضمحالل‬ ‫ية‬ ‫اجلمهور‬ ‫الرومانية‬ ‫من‬ ‫خالل‬ ‫رواية‬ " ‫حرب‬ ‫كاتيلينا‬ " ‫وستيوس‬ ‫لسال‬ ( 1 ) . ‫رب‬ ‫القادم‬ ‫أن‬ ‫إلى‬ ‫لٌفٌوس‬ ‫ٌوحى‬ ‫كذلك‬ ‫هذا‬ ‫وأن‬ ‫ذلك,‬ ‫من‬ ‫أسوأ‬ ‫بل‬ ‫أكثر‬ ‫ٌكون‬ ‫ما‬ : ‫فٌقول‬ ‫البذرة,‬ ‫مجرد‬ ‫هو‬ ‫الترؾ‬ uix tamen illa quae tum conspiciebantur, semina erant
more » ... e luxuriae. (Liv.39.6.9) ‫مجرد‬ ‫كانت‬ ‫بالمالحظة‬ ‫جدٌرة‬ ‫تعتبر‬ ‫كانت‬ ‫التً‬ ‫األشٌاء‬ ‫تلك‬ ‫فؤن‬ ‫ذلك‬ ‫ومع‬ " ‫القادم."‬ ‫للترؾ‬ ‫البذرة‬ ‫لٌفٌوس‬ ‫ٌعتقد‬ ‫أسوأ,‬ ‫سٌكون‬ ‫فالقادم‬ ‫الوسابل‬ ‫بتلك‬ ‫الترؾ‬ ‫بدأ‬ ‫طالما‬ ‫أنه‬ ‫أٌضا‬ ‫واالعتدال.‬ ‫البساطة‬ ‫على‬ ‫نشؤوا‬ ‫الذٌن‬ ‫المواطنٌن‬ ‫قلوب‬ ‫أمام‬ ‫الباب‬ ‫فتحت‬ ‫ألنها‬ ‫انحالل‬ ‫فً‬ ‫ساهمت‬ ‫التً‬ ‫األسباب‬ ‫حول‬ ‫لٌفٌوس‬ ‫مع‬ ‫وستٌوس‬ ‫سال‬ ‫وٌتفق‬ ‫منتصرا‬ ‫سوال‬ ‫عودة‬ ‫وستٌوس‬ ‫سال‬ ‫ٌصؾ‬ ‫عندما‬ ‫وذلك‬ ‫الرومانً‬ ‫المجتمع‬ ‫بقواته‬ : ‫قابال‬ ‫أسٌا,‬ ‫من‬ quod L. Sulla exercitum, quem in Asia ductaverat, quo sibi fidum faceret, contra morem maiorum luxuriose nimisque 1 "luxuriae enim peregrinae origo ab exercitu Asiatico invecta in urbem est. ii primum lectos aeratos, vestem stragulam pretiosam, plagulas et alia textilia, et quae tum magnificae supellectilis habebantur, monopodia et abacos Romam advexerunt." (Liv.39.6.7) ‫الت‬ ‫أصل‬ ‫ألن‬ " ‫إلى‬ ‫ادخلوا‬ ‫فقد‬ ‫أسٌا.‬ ‫من‬ ‫الجٌش‬ ‫(قدوم)‬ ‫مع‬ ‫(روما)‬ ‫المدٌنة‬ ‫إلى‬ ‫جاء‬ ‫األجنبً‬ ‫رف‬ ‫للحوائط‬ ‫وبساط‬ ‫األرائك،‬ ‫لتغطٌة‬ ‫مة‬ ‫قٌ‬ ‫وأقمشة‬ ‫البرونز،‬ ‫من‬ ‫أرائك‬ ‫األولى‬ ‫وللمرة‬ ‫روما‬ ‫ما‬ ‫وهو‬ ‫الطعام‬ ‫غرفة‬ ‫وأثاث‬ ‫الواحدة‬ ‫القاعدة‬ ‫ذات‬ ‫والمناضد‬ ‫الصوف،‬ ‫من‬ ‫أخرى‬ ‫ومشغوالت‬ ‫ال‬ ‫ذلك‬ ‫فً‬ ‫ٌعتبر‬ ‫كان‬ ‫المترفة."‬ ‫األثاث‬ ‫من‬ ‫وقت‬ ‫العدد‬ ‫سوهاج،‬ ‫جامعة‬ ‫اآلداب،‬ ‫كلية‬ ‫جملة‬ ‫واخلمسون‬ ‫ابع‬ ‫الر‬ ‫اجلزء‬ ، ‫الثاين‬ ‫[اجمللد‬ ‫األول‬ ] ، ‫يناير‬ 0202 ‫م‬ 752 liberaliter habuerat. Loca amoena, voluptaria facile in otio ferocis militum animos molliverant. (Sall.Cat.11.5) ‫أسباب‬ ‫اضمحالل‬ ‫ية‬ ‫اجلمهور‬ ‫الرومانية‬ ‫من‬ ‫خالل‬ ‫رواية‬ " ‫حرب‬ ‫كاتيلينا‬ " ‫وستيوس‬ ‫لسال‬ 764 ‫واألفضل‬ ‫األجمل‬ ‫النموذج‬ ‫من‬ ‫تؽٌرت‬ ‫وكٌؾ‬ ‫عظٌمة‬ ‫دولة‬ ‫لنا‬ ‫تركوا‬ ‫حد‬ ‫أي‬ ‫"وإلى‬ ". ‫فسادا‬ ‫واألكثر‬ ‫األسوأ‬ ‫أصبحت‬ ‫أن‬ ‫إلى‬ ‫بشًء‬ ‫قرطاجة‬ ‫زوال‬ ‫بعد‬ ‫تفاقمت‬ ‫التً‬ ‫الشرور‬ ‫وصؾ‬ ‫فً‬ ‫وستٌوس‬ ‫سال‬ ‫ٌستمر‬ ‫بقوله:‬ ‫ذلك‬ ‫عن‬ ‫وٌعبر‬ ‫آنذاك‬ ‫األوضا‬ ‫تردى‬ ‫مدى‬ ‫لنا‬ ‫لٌظهر‬ ‫الدقٌق‬ ‫التفصٌل‬ ‫من‬ Namque avaritia fidem, probitatem ceterasque artis bonas subvortit; pro his superbiam, crudelitatem, deos neglegere, omnia venalia habere edocuit. Ambitio multos mortalis falsos fieri subegit, aliud clausum in pectore, aliud in lingua promptum habere, amicitias inimicitiasque non ex re, sed ex commodo aestumare magisque voltum quam ingenium bonum habere. Haec primo paulatim crescere, interdum vindicari; post, ubi contagio quasi pestilentia invasit, civitas inmutata, imperium ex iustissumo atque optumo crudele intolerandumque factum. (Sall.Cat‫أسباب‬ ‫اضمحالل‬ ‫ية‬ ‫اجلمهور‬ ‫الرومانية‬ ‫من‬ ‫خالل‬ ‫رواية‬ " ‫حرب‬ ‫كاتيلينا‬ " ‫وستيوس‬ ‫لسال‬ 728 ‫التوسع‬ ‫فً‬ ‫والثروات‬ ‫السٌاسٌة‬ ‫السلطة‬ ‫فً‬ ‫ٌرؼبون‬ ‫أو‬ ‫ٌهٌمنون‬ ‫الذٌن‬ ‫للفاسدٌن‬ ‫الفاسد‬ ‫أنشطتهم‬ ‫من‬ ‫خالل‬ ‫من‬ ‫المستطا‬ ‫بقدر‬ ‫ثرواتهم‬ ‫وزٌادة‬ ‫مناصبهم‬ ‫وتؤمٌن‬ ‫ة‬ ‫ذلك:‬ ‫عن‬ ‫فٌقول‬ ‫اآلخرٌن‬ ‫على‬ ‫وقبضتهم‬ ‫وسٌطرتهم‬ ‫سطوتهم‬ ‫فرض‬ Sed postquam Cn. Pompeius ad bellum maritumum atque Mithridaticum missus est, plebis opes inminutae, paucorum potentia crevit. Ei magistratus provincias aliaque omnia tenere; ipsi innoxii, florentes, sine metu aetatem agere ceterosque iudiciis terrere. (Sall.Cat.39.12) Sed ubi primum dubiis rebus novandi spes oblata est, vetus certamen animos eorum adrexit. Quod si primo proelio Catilina superior aut aequa manu discessisset, profecto magna clades atque calamitas rem publicam oppressisset; neque illis, qui victoriam adepti forent, diutius ea uti licuisset, quin defessis et exsanguibus, qui plus posset, imperium atque libertatem extorqueret. Fuere tamen extra coniurationem complures, qui ad Catilinam initio profecti sunt. In iis erat Fulvius, senatoris filius, quem retractum ex itinere parens necari iussit. Isdem temporibus Romae Lentulus, sicuti Catilina praeceperat, quoscumque moribus aut fortuna novis rebus idoneos credebat, aut per se aut per alios sollicitabat, neque solum civis, sed cuiusque modi genus hominum quod modo bello usui foret .(Sall.Cat.39.5-6) Postquam illos videt queri de avaritia magistratuum, accusare senatum, quod in eo auxili nihil esset, miseriis suis remedium mortem exspectare: "At ego", inquit, "vobis, si modo viri esse voltis, rationem ostendam, qua tanta ista mala effugiatis." Haec ubi dixit, Allobroges in maxumam spem adducti Umbrenum orare, ut sui misereretur. (Sall.Cat.40.34)
doi:10.21608/bfa.2020.186063 fatcat:x35sep2q3ng3bhmk5tdmvz3lk4