Motyw domu w Czechowowskim modelu kreowania świata

Andrzej Ksenicz
2017 Białorutenistyka Białostocka  
Długo, a właściwie do końca krótkiego życia, ponieważ przeżył tylko 44 lata, nie zadomowił się autor "Stepu", nie osiadł na dłużej w jednym stałym i pewnym miejscu. Zaczęło się od tego, że ojciec przyszłego pisarza musiał uciekać aż do Moskwy przed grożącym mu więzieniem za długi, jakich dorobił się w Taganrogu. Młodemu Czechowowi, który skończył wtedy szesnaście lat, wypadło zająć się domem i rodziną. Ojciec, bankrut i uciekinier, przestał właściwie dbać o rodzinę, uważając, że ten obowiązek
more » ... adł teraz na jego synów. Aleksander i Mikołaj uczyli się i próbowali zarabiać na utrzymanie, co nie było łatwe, szczególnie dla uzdolnionego plastycznie, ale pozbawionego zupełnie poczucia obowiązkowości Mikołaja. W tej sytuacji najbardziej odpowiedzialnym okazał się Anton, który pozostał w Taganrogu, aby tam ukończyć gimnazjum i dopilnować tego, co jeszcze nie przepadło. Żeby przetrwać musiał dawać korepetycje, a następnie spróbował pisać do wydawanych wtedy i popularnych satyrycznych gazet. Kiedy do Moskwy wyjechała również matka z najmłodszym rodzeństwem, Czechow-gimnazjalista wraz z bratem Iwanem zostali sami "на произвол судьбы", jak odnotowuje Donald Rayfield w swojej obszernej biografii Czechowa: В Таганроге вся тяжесть борьбы за проживание семьи легла на плечи Антона 1 . W takim stanie rzeczy dom rodzinny nie mógł pozostawić w pamięci pisarza jakichś cieplejszych uczuć i miłych wrażeń. Wyraźny ślad po tych przeżyciach znajdziemy w późniejszych jego utworach, co pokażemy nieco dalej.
doi:10.15290/bb.2017.09.13 fatcat:fhrzwoyzabfxxnmtclm372ywgm