Convergence and Distributions of Income in Large European Economies

Michał Kruszka Michał Kruszka, Marcin Puziak Marcin Puziak
2011 Współczesna Ekonomia  
Kon wer gen cja i roz kład do cho dów w du żych go spo dar kach eu ro pej skich Na de sła ny: 18 li sto pa da 2010 r. Za ak cep to wa ny: 12 grud nia 2010 r. Stresz cze nie Ce lem pra cy jest em pi rycz na ana li za pro ce su kon wer gen cji w la tach 1993-2008 i wpływu wzro stu go spo dar cze go na roz kła dy do cho dów w wy bra nych kra jach Unii Eu ro pej skiej. Z te go wzglę du moż na stwier dzić, że ba da nie prze pro wa dzo no z per spek ty wy oby wa te li kra jów UE. W pra cy po sta wio
more » ... o te zę, że ina czej po strze ga na jest kon wer gen cja wi dziana z punk tu wi dze nia ca łych go spo da rek, a in ny ob raz da je spoj rze nie z po zy cji miesz kańca wy bra ne go kra ju. Ana li zę zre ali zo wa no w kil ku eta pach. Po cząt ko wo od wo ła no się do kla sycz nych hipo tez kon wer gen cji (β bez wa run ko wej i σ) w ob rę bie UE -27, na stęp nie te sa me za ło że nia zba da no z uwzględ nie niem licz by lud no ści po szcze gól nych go spo da rek, jed nak głów nym za da niem ba daw czym pod ję tym w pra cy by ło prze śle dze nie kra jo wych roz kła dów do chodów dla po cząt ko we go i koń co we go okre su, co po zwo li ło od po wie dzieć na py ta nie, czy szyb sze mu wzro sto wi w go spo dar kach "no wej UE" to wa rzy szy zmniej sza nie roz war stwienia we wnątrz ana li zo wa nych sys te mów eko no micz nych. Wpro wa dze nie W dru giej po ło wie lat 80. XX wie ku na stą pił po now ny (i bar dzo in ten syw ny) roz wój ba dań nad wzro stem go spo dar czym. Prze słan ką do pod ję cia na no wo te ma tu wzro stu gospo dar cze go by ła kon sta ta cja, iż de ter mi nan ty dłu go okre so we go wzro stu go spo dar cze go z per spek ty wy roz wo ju eko no micz ne go są znacz nie istot niej sze niż me cha ni zmy cy klu ko -Nr 4/2010(16) WSPÓŁCZESNA EKONOMIA 25 * Dr hab., ad iunkt, Uni wer sy tet Eko no micz ny w Po zna niu. ** Dr, ad iunkt, Uni wer sy tet Eko no micz ny w Po zna niu. niunk tu ral ne go, czy też an ty cy klicz na po li ty ka (mo ne tar na czy fi skal na). Jed nym z proble mów ba daw czych, wo kół któ re go roz wi nę ła się teo ria wzro stu go spo dar cze go, sta ła się hi po te za kon wer gen cji. Ba da nia nad kon wer gen cją mia ły udzie lić od po wie dzi na py ta nie, czy je ste śmy świad ka mi po stę pu ją ce go zróż ni co wa nia po zio mu do bro by tu mię dzy kraja mi, czy też po ziom do bro by tu wraz z bie giem cza su wy rów nu je się. Kla sycz ne hi po te zy kon wer gen cji Naj więk szy roz wój ba dań em pi rycz nych nad kon wer gen cją go spo dar czą przy padł na la ta 90. XX wie ku. Punk tem od nie sie nia dla współ cze sne go po strze ga nia pro ce su swoiste go zbie ga nia się gru py go spo da rek do wspól ne go lub zbli żo ne go sta nu rów no wa gi (charak te ry zu ją ce go się po dob nym po zio mem bo gac twa oraz po dob ną sto pą wzro stu go spodar cze go) jest pu bli ka cja Bau mo la (1986). War to w tym miej scu nad mie nić, że do cie kania Bau mo la zo sta ły za in spi ro wa ne roz wa ża nia mi Abra mo vit za (1986), któ ry na pod stawie dłu go let nich ob ser wa cji stwier dził, że w la tach 1870-1979 na stą pi ły bar dzo du że zmiany w po zio mie pro duk tyw no ści pra cy w gru pie wy bra nych kra jów OECD z ten den cją do jej wy rów ny wa nia. Bar dzo po dob ne wnio ski zo sta ły póź niej sfor mu ło wa ne przez Bau mola, któ ry od niósł się do te go sa me go okre su ba daw cze go i po dob nej gru py go spo da rek rozwi nię tych. Wnio ski Abra mo vit za, ale przede wszyst kim Bau mo la, spo tka ły się z bez pośred nią kry ty ką ze stro ny De Lon ga (1988). Stwier dził on, że hi po te za kon wer gen cji jest ści śle uza leż nio na od ar bi tral ne go przy ję cia gru py ba da nych go spo da rek, a po sze rze nie skła du pró by po wo du je roz my wa nie się wnio sków. Bau mol wraz z Wolf fem (1988) odpo wia da jąc na kry ty kę wy ka za li, że kon wer gen cja wy stę pu je tyl ko w "klu bie" (gru pie) kra jów bo ga tych, pod czas gdy kra je ubo gie po zo sta ją ubo gie. Uzna je się, że wska za na powy żej se ria pu bli ka cji z po ło wy lat 80. XX wie ku jest po cząt kiem współ cze snej de ba ty nad kon wer gen cją go spo dar czą 1 . Ana li za kon wer gen cji mia ła udzie lić od po wie dzi na py ta nie, czy współ cze sne go spodar ki zbie ga ją do wspól ne go sta nu sta cjo nar nej rów no wa gi i czy w związ ku z tym można osta tecz nie ocze ki wać, że po ziom do bro by tu ma ten den cję do wy rów ny wa nia się w przekro ju ca łe go świa ta. W li te ra tu rze przed mio tu naj czę ściej przyj mu je się kla sycz ne hi pote zy β kon wer gen cji oraz σ kon wer gen cji 2 . Pierw sza z nich za kła da, że ist nie je ujem na kore la cja po mię dzy sto pą wzro stu go spo dar cze go w pew nym okre sie, a po zio mem bo gactwa (za zwy czaj PKB per ca pi ta) w mo men cie po cząt ko wym. Z ko lei hi po te za σ kon wergen cji za kła da, że dys per sja po zio mu bo gac twa w gru pie kra jów wraz z bie giem cza su male je. W prze ciw nym ra zie mo że mieć miej sce zja wi sko dy wer gen cji ty pu σ. Pro blem roz kła du bo gac twa na świe cie jest jed nym z naj czę ściej po ru sza nych te matów, za rów no przez ba da czy, jak i przez po li ty ków go spo dar czych. Wy ni ki pre zen to wa - WSPÓŁCZESNA E K O N O M I A Nr 4/2010(16) 26
doi:10.5709/ce.1897-9254.o187 fatcat:w3mhc42sojhh5jtj5brafpymz4