Abstrakt. W ahania stanów w ód są najważniejszym czynnikiem zaburzającym życie we w spółczesnych osadach aluwialnych, kontrolu jącym zróżnicowanie i rozm ieszczenie fauny penetrującej aluwia. W e w spółczesnych aluwiach Dunajca największy udział objętościowy m ająnory kreta europejskiego ( Talpa europaea Linnaeus), dżdżownicy ziemnej (L um bricus terrestris Linnaeus), kilku gatunków chrząszczy z rodziny biegaczowatych (Carabidae Latreille) i błonkówek (A mm ophila Kirby). Zdecydowana większość

more »

... auny zamieszkującej osady aluwialne nie wykształciła odpowiednich cech umożliwiających przetrwanie du żych wezbrań, które m ogą całkowicie przemodelować brzeg rzeki, czyniąc go nieodpowiednim do rekolonizacji przez kilka miesięcy. Z dużym i wezbraniam i najlepiej radzą sobie krety, a ze średnimi -jaskółki brzegówki (R iparia riparia Linnaeus), których głębokie nory um ożliw iają zamieszkiwanie przez dłuższy czas, nawet mimo postępującej niewielkiej erozji bocznej brzegów. Dzięki prześledzeniu wywołanych wezbraniam i zmian ekosystemu rzecznego Dunajca, zanalizowano wpływ czynników środowisko w ych na rozm ieszczenie fauny w osadach aluwialnych rzek meandrujących. Ich oddziaływanie zmienia się w zależności od głębokości w profilu aluwiów i odległości od współczesnego koryta rzeki. N a podstawie porów nania dwóch profili w czesnoholoceńskich teras Dunajca z osadam i deponowanymi na współczesnej rów ni zalewowej, oceniono przydatność współczesnych struktur bioturbacyjnych w analizie paleośrodow iska aluwialnego. Słowa kluczowe: fauna penetrująca aluwia, wezbranie, Dunajec. Abstract. W ater-level fluctuations are the m ain factor disturbing channel-bank burrowing biota and controlling their diversity and abun dance. The most frequently observed burrowers in recent alluvial sediments o f the Dunajec River include European mole ( Talpa europaea Linnaeus), common earthworm (Lum bricus terrestris Linnaeus), a few species o f ground beetles (Carabidae Latreille) and solitary bees (A mm ophila Kirby). A large majority o f the small organisms inhabiting the alluvial deposits have not developed the appropriate features to survive floods that can completely modify river banks, making them unsuitable to quick re-colonisation for a several months. Best adapted are European mole and bank swallow (R iparia riparia Linnaeus) building their term inal chambers beyond the range o f large or medium flood and the progressive erosion o f the banks. Changes in the river bank ecosystem o f the Dunajec River, caused by floods, w ere examined in 2010 and 2011. It resulted in an im pact of environmental factors on the distribution o f fauna in the alluvial sediments o f m eandering rivers. Their effect varies according to the depth in the alluvial profile and the distance from the recent river channel. Based on comparison o f the two Early-Holocene alluvial profiles w ith the recent deposits o f the Dunajec floodplain, an attempt to assess the usefulness o f recent bioturbation structures for palaeoenvironm ental analy sis was made.