MENKUL MALLARDA MÜLKİYETİN VE HASARIN İNTİKALİ HAKKINDA MUHTELİF SİSTEMLER ARASINDA BİR MUKAYESE

ANSAY S. Ş.
1953 Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi  
Mülkiyetin intikali sözünden maksadımız onun miras yolu ile kanunî intikali değil de rızai, akid ile olan intikalidir, irs sebebiyle intikalde ne ölenin, ne mirasçının iradeleri esas itibariyle lâzım ve şart değildir. Bu günkü hukukda sadece ölüm vak'ası, bu intikal için kâfidir. Mirasçı, mu ayyen müddet içinde terekeyi reddetmezse miras mallarının kat'î maliki olur. Burada bahsedeceğimiz, iradî ve bilhassa beyi' akdi ile olan intikal dir. Medeni hukukumuza göre mülkiyet mücerret beyi' akdi ile
more » ... satıcıdan alıcıya geçmez. İntikal için fiilî bir muamele, teslim de şarttır. Müşterinin satın aldığı mal üzerinde mülkiyet hak ve iddialarını iktisap etmesi, onun kendisine teslim edilmiş olmasına bağlıdır. Teslim vaki olmadıkça müşte ri üçüncü şahıslara karşı bu yolda bir iddia yapamıyacak, sadece satana karşı şahsi bir talepte bulunabilecektir; daha doğrusu ona karşı sattığı malı kendisine teslim etmesi hakkında dava açabilecek, satan o malı ikin ci bir müşteriye satıp teslim etse veya üçüncü bir şahıs satandan onu ceb ren alsa veya telef etse bu ikinci müşteriye veya bu üçüncü şahsa karşı malı kendisine iade etmesi veya tazmin eylemesi hususunda bir davaya kalkışamıyacaktır. Birinci müşterinin bu durumu, ancak malı kendisine satana karşı haiz olduğu akitten doğma bir alacak sahibi olmasının ne ticesidir; satılan mal kendisine teslim edilmediğinden onun üzerinde ayni bir hakkı yoktur. Bu itibarla mal kendi mülkünden nezedilmiş bir mal sa yılamaz; bilâkis akit ile iktisap edilen hak obligasyon münasebetinden doğma şahsi bir alacak olduğundan hesabı ve tasfiyesi bu akdî münase bete girişenler arasında bahis mevzuu olabilir. Bu sistem bizim bugünkü hukukumuza hakim sistemdir; yani yalnız alelade beyi' münasebetlerinde değil, ticari muamelelerde de caridir. Tica ret kanunumuza göre bir beyi'de, ticari bir beyi'de mal, mücerret akt ile, icap ve kabul ile müşteriye intikal etmiyecektir. Mal üzerinde müşteri için mülkiyetin tahakkuk etmesi teslime mütevafıktır. Ticaret kanununun 686 mcı maddesi bunun hilâfına bir hüküm istinbatına müsait değildir; bahs ettiğimiz prensibi bozacak mahiyette, akdin in'ikâdiyle malın müşteriye T
doi:10.1501/hukfak_0000001099 fatcat:ho5xqlslqrccvje4ar6jqamuoe