Streszczenie We wszystkich uzdrowiskach w Polsce (44 uzdrowiska miejskie i wiejskie) podstawowymi usługami są usługi balneologiczne. Wraz z nimi funkcjonują tzw. usługi towarzyszące. Jednak w ostatnich kilkunastu latach istotną rolę odgrywają czy odgrywać będą usługi znacząco poszerzające ofertę typowo uzdrowiskową. Stanowią one nowe formy usług w turystyce uzdrowiskowej. Są to usługi rekreacyjno-sportowe, upiększające, modelujące sylwetkę, inne szeroko rozumiane usługi turystyczne. Ośrodki

more »

... owiskowe zostały ośrodkami wielofunkcyjnymi bądź zabiegają o taki status. Wśród oferowanych urządzeń, zwłaszcza sportowych, wymienić należy takie, jak: baseny kryte i odkryte, plaże i kąpieliska urządzone, przystanie i mariny, tory saneczkowe i łyżwiarskie, stoki narciarskie, stadniny koni i ośrodki jeździeckie, tereny łowieckie i łowiska wędkarskie, boiska do piłki siatkowej, koszykówki, piłki nożnej, korty tenisowe, siłownie, fitness na powietrzu, fitness w pomieszczeniach, minigolf, kręgle, tenis stołowy. Coraz liczniej uruchamiane są wypożyczalnie rowerów, sprzętu wodnego (pływającego), samochodów. Spa & wellness to nieodzowne elementy każdego niemalże hotelu. Wprowadzenie Dolny Śląsk jest regionem szczególnym turystycznie, także wyjątkowo bogatym w uzdrowiska. Ma ich 11 (Cieplice Śląskie-Zdrój, Czerniawa-Zdrój, Długopole-Zdrój, Duszniki-Zdrój, Jedlina-Zdrój, Kudowa-Zdrój, Lądek-Zdrój, Polanica-Zdrój, Przerzeczyn-Zdrój, Szczawno-Zdrój, Świeradów-Zdrój) na 44 uzdrowiska statutowe ogółem w Polsce (Ressel, 2006; Zuzańska-Żyśko, Ekonomiczne Problemy Turystyki 3/2016 (35) Eleonora Gonda-soroczyńska Petryszyn, 2008, s. 133-144). Uzdrowiska będące miejscowościami turystycznymi powstały jako efekt występującego potencjału turystycznego, w tym uzdrowiskowego (Białk-Wolf, 2010, s. 33-42). Niektóre z nich po okresie niebywałej świetności w latach przed II wojną światową zniknęły z mapy uzdrowisk. Są i takie miejscowości, które aktualnie zabiegają o status uzdrowiska. Ruch turystyczny, trendy w nim występujące, zachodzące zmiany, także w infrastrukturze badanych uzdrowisk, omówiono w przedstawionym artykule. Uzdrowiska zgodnie z najnowszymi tendencjami stają się turystycznymi ośrodkami wielofunkcyjnymi (Gonda-Soroczyńska, 2014, s. 68-75). Rosnąca liczba turystów, w tym kuracjuszy komercyjnych, determinuje funkcjonowanie rynku turystycznego oraz implikuje zmiany w formach obsługi turystów i kierowanych do nich ofert usługowych. Nieprzeciętne walory krajobrazowe i naturalne czynniki lecznicze, w tym lecznicze wody mineralne, korzystne właściwości bioklimatyczne, torfy lecznicze (zwane borowinami), lecznicze właściwości klimatu są warunkiem przydatności środowiska przyrodniczego dla celów leczniczych i profilaktycznych (Burzyński, 2005, s. 16). W ramach turystyki zdrowotnej wydzielono: lecznictwo uzdrowiskowe (usługi lecznicze: profilaktykę kardiologiczną, odnowę biologiczną, leczenie nadwagi, hydroterapię, psychoterapię, fizjoterapię, elektroterapię, przyrodolecznictwo, rehabilitację, balneoterapię, kinezyterapię), turystykę medyczną (usługi medyczne: chirurgię ortopedyczną, chirurgię plastyczną, chirurgię oka, chirurgię kosmetyczną, stomatologię, diagnostykę), turystykę wypoczynkową (usługi wypoczynkowe z programami pobytowymi, m.in. równowaga energetyczna, kuracja odchudzająca, weekend dla pań i panów, po porodzie, twoje plecy, tydzień w raju, dla biznesmena, dla zakochanych, dla sportowców, zdrowa kuchnia), turystykę aktywną (usługi rekreacyjno-sportowe, np. nordic walking, turystyka piesza, turystyka rowerowa), turystykę spa & wellness (odnowa biologiczna, zabiegi wodne, masaże, day spa, inne zabiegi) (Skowronek, Krukowska, Tucki, Szczecin-Kołobrzeg, 2012, s. 503). Turystyka uzdrowiskowa to ważny sektor gospodarki (Hadzik, 2008, s. 9) stanowiący dobro wspólne, dający miejsca pracy, przyczyniając się do zapewnienia wysokiej jakości usług leczniczych. Nadto wykonuje zadania o szczególnym charakterze. Uzdrowiska to baza turystyczna, której potencjał stanowi ok. 18% bazy turystycznej całego kraju. cel badań, metody badań, hipoteza badawcza Głównym celem badań było pokazanie typów, rodzajów usług turystycznych, ich ilości w funkcjonujących miejskich ośrodkach uzdrowiskowych Dolnego Śląska (Świeradowa-Zdroju z Czerniawą-Zdrojem, Cieplic Śląskich-Zdroju, Dusznik-Zdroju, Kudowy-Zdroju, Polanicy--Zdroju, Lądka-Zdroju, Szczawna-Zdroju). Dokonano oceny, czy występujące ilości są wystarczające, czy winny być zwiększone, czy obiekty turystyczne wymagają modernizacji. Wskazano, jakich usług brakuje. W przeprowadzonych badaniach posłużono się następującymi metodami badawczymi: metodą analizy i krytyki źródeł, metodą statystyczną oraz metodą indywidualnych przypadków. Hipoteza badawcza pracy to pytanie: Jakie nowe formy usług turystycznych winny pojawić się w badanych ośrodkach uzdrowiskowych Dolnego Śląska?