XVII. Yüzyıldaki On İki Büyük Şenlik ve Bunlardaki Sanatsal Gösteriler

Sema GÖKTAŞ
1999 Journal of Turkish Research Institute  
I. XVII. Yüzyılda İmparatorlujtun Durumu II. yüzyılda, özellikle ikinci yarısından itibaren, Osmanlı paratorluğu'nda genel bir gerileyişten söz edilebilir. Sultanlar zayıf ve yeteneksizdir; ortaya çıkan siyasal boşluğu valide sultanlar, gözdeler (Kösem, Hatice Turhan gibi), ya da sadrazamlar doldurmuştur. 1 Eski görkemli fetihlerden eser kalmamış, devlet XVi. Yüzyılın dinamizmini yitinniştir. Fetihlerin yokluğu ganimet yoklugunu, bu da üçte ikisi sadece yeniçerilerden oluşan pahalı bir orduyu
more » ... slemek durumunda olan devletin gelirlerinde önemli bir düşüşü getirir. 2 Askeri yenilgiler, diplomatik ödünler, toprak terkleri İmparatorluğun üstünlüğünü mutlak olmaktan gitgide uzaklaştırır. Ek olarak ekonomik alanda da paranın değerinin düşürülmesi, ek harçlar, olağanüstü vergiler, ödenmeyen aylık ve ücretler ve Batılıların ekonomik sızmalarının başlaması söz konusudur. Yeniçeriler sık sık ayaklanır, esnaf ve küçük tacirler baş kaldınr, Anadolu'da, Suriye'de ve Lübnan'da yığınla ayaklanma görülür.; Her şeye karşın, bu dönemde Osmanlılar hala göz ardı edilmemesi gereken bir gücü temsil ederler. Yüzyıl boyunca, bir çok kez yeniiseler de, Bağdat ve Irak'ın yeniden fethini, Girit'in fethini, Viyana surlarının dibine dek uzanan tehdidi gerçekleştinnişlerdir. Ancak Viyana başarısızlığı, Batı'da olağanüstü bir yankıya yol açmış ve Osmanlı yenilmezliği mitosunun zayıflamasına katkıda bulunmuştur. 4 İmparatorluğun içinde bulunduğu duraklama ve gerileme sUreci, sanat ve kültür yaşamını de etkilemiştir. Kaynakların azalması mimariye yansımış, yüzyıl boyunca İstanbul'da ancak iki cami ( Mavi Cami ve I. Ahmet Camisi) yapılmıştır. Ancak bunların yanı sıra, çeşmeler, kervansaraylar ve hanların yapılması, ekonomik yaşamın her şeye karşın canlılığını yansıtır.s Yüzyılın yazarları ve tarihçileri geleneği izlemekle yetinmişlerdir. Bu dönemde düşün ve kültür yaşamında,
doi:10.14222/turkiyat213 fatcat:epweqliwg5borff2uzeqh2kdz4