Η φθίση ως νόσος πάθους. Πορτρέτα γυναικών από την ηθογραφία στο μεσοπόλεμο

Μαρία-Αθανασία Γεωργίου Κόσσυβα
2019
Στόχος της παρούσας μεταπτυχιακής εργασίας είναι η διερεύνηση των φαντασιωτικών νοηματοδοτήσεων και των στερεοτυπικών αναπαραστάσεων της φυματίωσης στο μυθιστόρημα του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου Κερένια Κούκλα και στα δύο εκτενέστερα πεζά του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη, Το τάμα της Ανθούλας και Κάπου περνούσε μια φωνή. Η διερεύνηση της μεταφορικής σύλληψης και των στερεοτύπων της φυματίωσης αφορά τις φυματικές ηρωίδες των έργων και εκκινεί από τις θεωρήσεις της Σούζαν Σόντακ για τη μεταφορική σύλληψη
more » ... ς νόσου. Σύμφωνα με τη Σόντακ, η φυματίωση στη διάρκεια του 19ου και στις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα θεωρήθηκε νόσος πάθους και ταυτίστηκε με το νοσηρό, εμμανές και απελπισμένο ερωτικό συναίσθημα. Ταυτοχρόνως η νόσος συνδέθηκε με ένα συγκεκριμένο τύπο ασθενούς, ο οποίος ήταν παθητικός και ηττοπαθής, και θεωρήθηκε πως οδηγούσε σε έναν ήρεμο και συχνά ηθελημένο θάνατο. Στην εργασία αυτή διερευνάται εάν οι διαπιστώσεις της Σόντακ για τη νόσο ισχύουν στα εξεταζόμενα έργα και ακόμη εάν οι μεταφορές και τα στερεότυπα της ασθένειας εμπλουτίζονται περισσότερο βάσει της ελληνικής πραγματικότητας. Η λογοτεχνική απόδοση της φυματίωσης θεωρήθηκε ως τμήμα ενός ευρύτερου πεδίου διερεύνησης που αφορά τη σχέση ιατρικής και λογοτεχνίας. Για το λόγο αυτό, στην παρούσα εργασία εξετάζεται και η συμπόρευση των δύο παραδόσεων, η οποία στηρίζεται στο νέο κλάδο της ιατρικής επιστήμης, medical humanities, στη διπλή ταυτότητα ορισμένων επιστημών, οι οποίοι είναι συγχρόνως γιατροί και λογοτέχνες, στην αυτοβιογραφική αφήγηση της νόσου από τον ασθενή (narrative medicine) και, τέλος, στη λογοτεχνική απόδοση θεμάτων παθολογίας και νόσου
doi:10.26262/heal.auth.ir.305399 fatcat:vgrdxnml55amhd3nisplabh3ia