TÜKETİCİLERİN ALIŞVERİŞLERİNDE HEDONİK, FAYDACI VE GÖSTERİŞÇİ TÜKETİM DAVRANIŞLARI HAKKINDA BİR ARAŞTIRMA

NİL ESRA DAL, Ayşe Akbaba
2019 Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi  
Öz Tüketim zorunlu ihtiyaçların karşılanmasının ötesinde bir olgudur. Tüketiciler alışverişlerinde hedonik, faydacı veya gösterişçi tüketim davranışları gösterebilmektedir. Yapılan çalışmada tüketicilerin alışverişlerinde hedonik, faydacı ve gösterişçi tüketim davranışlarının araştırılması amaçlanmıştır. Kolayda örnekleme yöntemiyle çevrimiçi anket ve yüz yüze anket uygulanarak 416 katılımcıya ulaşılmıştır. Çalışmada, frekans analizi, tanımlayıcı istatistikler, normallik testi, güvenilirlik
more » ... izi, faktör analizi, T-testi, Anova testi ve korelasyon analizi yapılmıştır. Analiz sonucunda hedonik tüketimin alt boyutlarından olan macera ve haz alışverişi, rol alışverişi, fikir ve sosyal alışveriş ile cinsiyet arasında anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Katılımcıların cinsiyete göre faydacı tüketim ve gösterişçi tüketim davranışlarında bir farklılık bulunamamıştır. Faydacı tüketimin alt boyutu olan planlı alışveriş ile hedonik tüketimin alt boyutlarından macera ve haz alışverişi ile sosyal ve fikir alışverişi arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Bekârların alışverişte macera ve haz alışverişi boyutuna daha çok katıldığı söylenebilir. Ayrıca çalışmada alışverişte faydacı tüketim davranışlarının medeni duruma göre farklılık göstermediği tespit edilmiştir. Abstract Consumption is a phenomenon that goes beyond the necessity. Consumers may exhibit hedonic, utilitarian or conspicuous consumption behaviors in their purchases. In this study, it is aimed to investigate hedonic, utilitarian and conspicuous consumption behaviors of consumers. 416 participants were reached by applying online survey and face-to-face survey with easy sampling method. In the study, frequency analysis, descriptive statistics, normality test, reliability analysis, factor analysis, T-test, Anova test and correlation analysis were performed. As a result of the analysis, a significant difference was found between adventure and pleasure exchange, role exchange, idea and social exchange and gender, which is one of the sub-dimensions of hedonic consumption. There was no difference in the utilitarian consumption and conspicuous consumption behaviors of the participants according to gender. No significant relationship was found between the planned shopping, which is the sub-dimension of utilitarian consumption and adventure and pleasure exchange, which is one of the sub-dimensions of hedonic consumption, and social and intellectual exchange. It can be said that singles are more involved in the shopping and adventure dimension of shopping. In addition, it was found that utilitarian consumption behaviors in shopping did not differ according to marital status.
doi:10.20875/makusobed.643655 fatcat:2n2xbzi3y5cutk5lcv7z43brru