Umowa o pracę jako podstawa zatrudnienia osób odbywających karę pozbawienia wolności An employment contract as the basis for the employment of convicted persons Streszczenie. Celem niniejszego artykułu jest charakterystyka jednej z podstaw, na jakiej możliwe jest zatrudnienie osób skazanych -umowy o pracę. Przede wszystkim artykuł ma na celu przedstawienie społecznych i prawnych aspektów zatrudnienia osób pozbawionych wolności na podstawie umowy o pracę. Autor w swoim opracowaniu pragnie

more »

... awić zarys wskazanej problematyki, charakteryzując umowę o pracę jako formę nawiązania stosunku pracy, odnosząc się bezpośrednio do osób pozbawionych wolności. Celem opracowania jest ponadto wskazanie szans i korzyści, jakie wypływają z faktu umożliwienia osobom pozbawionym wolności wykonywania pracy na podstawie umowy o pracę. Słowa kluczowe: kara pozbawienia wolności; zatrudnianie skazanych; umowa o pracę; formy zatrudnienia; stosunek pracy. Summary. The purpose of this article is to characterize one of the grounds on which convicts may be employed -employment contract. First of all, the article aims to present the social and legal aspects of employment of persons deprived of liberty on the basis of an employment contract. The author in his study wishes to outline the indicated issues, characterizing the employment contract as a form of employment relationship, referring directly to persons deprived of liberty. The purpose of the study is also to indicate the opportunities and benefits that result from enabling people deprived of liberty to work under a contract of employment. Key words: imprisonment; employment of convicts; employment contract; basis for the employment; employment relationship. Wstęp Problematyka wykonywania stosunku pracy przez osoby odbywające karę pozbawienia wolności zasługuje na podjęcie z kilku powodów. Przedmiotowa problematyka ma charakter interdyscyplinarny. Łączy ona w sobie elementy dwóch dziedzin prawa -prawa pracy oraz prawa karnego wykonawczego. Należy mieć także na uwadze, iż zatrudnianie osób pozbawionych wolności wciąż budzi kontrowersje. Spotyka się ono z obawą pracodawców, a nierzadko również ze sprzeciwem społecznym. "Pracownik i Pracodawca" 2019, nr 1-2 (vol. 4) Mateusz Kamiński s. 28-39 Autor za cel niniejszego artykułu przyjął omówienie problematyki zatrudniania osób skazanych na konkretnej podstawie, jaką jest umowa o pracę. Rozważania szczegółowe zostały poprzedzone uwagami ogólnymi o pracy jako uprawnieniu człowieka i niewątpliwie wartości o wielkim znaczeniu społecznym i prawnym. Następnie autor charakteryzuje umowę o pracę jako podstawę nawiązania stosunku pracy. Tak przedstawione wstępne rozważania autor odnosi do osób odbywających karę pozbawienia wolności. Ukazuje on umowę o pracę jako jedną z form prawnych zatrudniania osób odbywających karę pozbawienia wolności. Pozwala to wreszcie w końcowej części opracowania na analizę szans i korzyści, jakie wypływają z zatrudniania osób pozbawionych wolności. Rozważania autora zawarte w niniejszym opracowaniu zamyka sformułowanie wniosków. "Pracownik i Pracodawca" 2019, nr 1-2 (vol. 4) Mateusz Kamiński s. 28-39 Z uwagi na to, jak wielkie znaczenie odgrywa praca, jej szczególne znaczenie akcentuje również ustawodawca. W polskim porządku prawnym praca jest przede wszystkim wartością wyrażoną konstytucyjnie, pod postacią konstytucyjnej zasady wolności pracy, zawartej w treści art. 65 Konstytucji RP. Z treści przywołanego przepisu wynika expressis verbis obowiązek zapewnienia każdemu człowiekowi wolności wyboru zawodu, wykonywania zawodu oraz miejsca wykonywanej pracy. Tylko treść ustawy może nakładać ograniczenia w tym zakresie. Wolność wykonywania pracy oznacza również dobrowolny charakter podejmowania pracy. Obowiązek wykonywania pracy nałożony może być wyłącznie w drodze ustawy. Władze publiczne zobowiązane są zaś prowadzić politykę w sposób zmierzający do pełnego i produktywnego zatrudnienia. "Pracownik i Pracodawca" 2019, nr 1-2 (vol. 4) Mateusz Kamiński s. 28-39 pozbawione wolności przepisów ustawy Kodeks pracy, co sprawia, iż więźniowie mają uprawnienia niemal identyczne z pracownikami pozostającymi na wolności, chociażby wynagrodzenie czy urlop wypoczynkowy, o których mowa jest powyżej. Reasumując, poczynione w niniejszym opracowaniu rozważania, zatrudnianie osób pozbawionych wolności na podstawie umowy o pracę powinno być praktyką nie tylko pożądaną, ale i powszechną. Dla osób pozbawionych wolności każda, najkrótsza nawet praca zawsze będzie lepsza niż długotrwała bezczynność. Bibliografia: Wykaz aktów normatywnych Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Ustawa -Kodeks karny wykonawczy z dnia 6 czerwca 1997 r. (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 676, 679 ze zm.) Ustawa -Kodeks pracy z dnia 26 czerwca 1974 r. (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1040, 1043 ze zm.) (dostęp : 01.12.2019 r.) Ustawa o zatrudnianiu osób pozbawionych wolności z dnia 28 sierpnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r. nr 123 poz. 777 tekst ujedn.) Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 lutego 2004 r. w sprawie szczegółowych zasad zatrudniania skazanych (tekst jedn.: Dz.U. z 2018 r. poz. 1887 ze zm.) Orzecznictwo Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2013 r. sygn. akt II PK 192/12, Legalis Literatura Banerski G., Uwarunkowania poziomu akceptacji społecznej osób karanychwyniki badań, w: Zmiana na lepsze, red. G. Banerski, SMG/KRC Poland Media, Warszawa 2011 Domżalska A., Sytuacja byłych skazanych na rynku pracy, Forum Pedagogiczne 2013 Encyklopedia powszechna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010 Gersdorf M. Umowa o pracę. Umowa o dzieło. Umowa zlecenia, Warszawa 1993 Kierepka M., Zatrudnianie osób pozbawionych wolności -zarys problematyki, "Pracownik i Pracodawca" 2016, nr 1 Praca skazanych odbywających karę pozbawienia wolności, red.