Murabitlar döneminde kadın hem sosyal hem de özel hayatta seçkin bir yer işgal ettniştir. Bu konum Murabıtlar devletinin kuruluşu ile ortaya çıkmış değildir. Bu durumun kökeni çölde veya taşrada yaşayan kabilelerin adet ve göreneklerine dayanmaktadır, Kadın kocasıyla görüşünü paylaşmış, ona işinde özellikle ziraat ve hayvancılıkla ilgili işlerde yardımcı olmak için tam bir hareket özgürlüğünden faydalanmıştır. Kadının peçesiz olarak dışan çı~ası garip karşılanmazdı. Bu durum Endülüs toplumunda

more »

... a olağandı. üzellikle alt sınıf kadınlann peçesiz olarak şehirde veya köyde erkeklerde bir çok işi beraber yaptıklan görülürdü. Her iki yakada seçkin tabakadaki zengin aristokrat kadın örtünrnek zorundaydı. Çok evlilik ve cariyelik kurumunun yabancısı olmayan böyle bir toplumda kadının özel hayatında kocasını muhafazaya veya sevgisini kazanmaya çalışmaktan başka bir işi yoktu. Ancak bu durum ister hürler ister cariyeler olsun kadınlann bir kısmının emir ve hükümlerin icrasındaki etkilerini engellememiştir. Murabıtlann Endülüs ve Mağrib'de hakimiyeti ele geçirmesi ve kadınlannın kendileriyle birlikte gelmeleri ve geleneklerindeki gibi peçesiz dışan çıkmalan Mağrib'deki özel bir sınıfı, özellikle kadının dışan çıkmasına alışık olmayanlan sarstı. Bu onlann karşısında olan bazılannın istismar ettiği güçlü sebeplerden biri idi. el-Mehdi' b. Tumert.bunu Murabıt idaresine uygun bir saldm fırsatı olarak gördü ve avam ın Islam şeriatini bilmemesinden yararlanarak onlan İslam 'dan çıkmakla suçladı. Muvahhid taraftan ve "el-Mu'cib" kitabının yazan Abdulvahid el-Merakkuşi',2 Murabıtlann kadınlannı devletlerinin çöküşünde güçlü bir sebep olarak ı. Bkz. İsmet Dendeş, el-Endü1üs rı Nihayetil-Murabitin ve Bidayetil-Muvahhidin. 2. Abdulvahil el-Merrakuş\ (el-Mucib. s. 142'de) diyor ki: Kadınlar duruma hakim oldu ve işler onlara dayandırıldı. Lemtuna, Mesufe ve Setmele kabilelerinin ileri gelen kadınlan her bozguncu ve zararlı işin içinde yer aldı ..... "