DÜVLEKKELİMESİ ÜZERİNE BİR NOT

Mehmet Ydln
2001 ilmi Araştırmalar   unpublished
A Note On The Word "Düvlek" In this text, it has been determined that the word "düvlek" has been used as a navigation term. Similarly, it has been determined by Semih Tezcan that the word "külek" has ben used in the same way. The relation between the words "düvlek" and "külek" has been studied in this article. Bazen herhangi bir kelime eski metinlerle uğraşanın karşısına şaşırtıcı bir kullanım ve anlamla çıkar. Böyle bir durumda kelimenin kullanıldığı bağlam da anlamının doğru olarak
more » ... ine yetmeyebilir. Üstelik bir dilbilimci yalnız­ ca belirli bir metin türü üzerinde çalışarak bir dönemi tasvir edemez. Bir dönemi dili açısından tam olarak tasvir etmek için her tür metni hiç olmazsa bir gözden geçirmek gerekir. Böyle birbirinden farklı metinler de araştırıcıların işini zorlaş­ tırır. Araştırıcının ilgi alanı dışında kalan bu tür metinlerde geçen bir kelimenin göndergesi durumundaki araç veya nesne kull�nımdan kalkabilir. Bu durumda araştırıcının doğru olmasa da söz konusu kelimenin anlamıyla ilgili tahminde bulunmaktan başka yapabileceği bir şey yoktur. Üzerind� çalıştığımız Der-Medh-iPiri adlı yazınada geçen düvlek sözü tam olarak böyle bir kelimedir. Der-Medh-i Piri, Cicero'nun De Senectute (İhtiyarlık Hakkında) adlı Latince eserinden I 559 yılında Türkçeye uyarlanıp çevrilmiştir.1 Metinde bu kelime yaşlının dümenciye benzetildiği şöyle bir bağlamda geçer: "Ve pirler bir gemide oturup dümen tutan kirnesneye benzer ki gören hiçbir bi�mete I.<arışmaz şanur ki zira siiyir gemiciler geminüfi içinde aşaga yul.<aruya gezerler.
fatcat:jnsm3ucfnneq3cfvex6qz6anxi