Od leksykalnej homonimii międzyjęzykowej do paronimii Słowa kluczowe: homonimy leksykalne, homonimia międzyjęzykowa, paronimia Gdybyśmy chcieli sprowadzić do wspólnego mianownika wszystkie istniejące w literaturze przedmiotu definicje homonimów, to okazałoby się, że wspólny wykładnik stanowią tu dwa kryteria, które wzajemnie się uzupełniając, pozwalają na dokładne ustalenie, czy porównywane jednostki języka (tu: wyrazy) są względem siebie homonimiczne, czy też nie. Najogólniej rzecz biorąc,

more »

... to asymetryczność ich warstw znaczeniowych (na poziomie semantycznym, stylistycznym bądź gramatycznym) oraz symetria form znakowych (na poziomie artykulacyjnym i/lub graficznym). Wydawałoby się, że mając do dyspozycji tak proste i niezawodne narzędzie, procedurę weryfikacji relacji homonimiczności w każdym, a przynajmniej w większości rozpatrywanych przypadków, można by przeprowadzić bez większych trudności. I rzeczywiście, jeśli przyjrzymy się takim zestawieniom jak chociażby żaba 'płaz' -żaba 'klucz' czy мука 'mąka'мука 'męka', to ich kwalifikacja nie pozostawia najmniejszych wątpliwości -są to typowe homonimy. Sytuacja się jednak komplikuje, kiedy porównywane jednostki, zachowując nieadekwatność treściową, nieznacznie tylko umykają tożsamości formalnej i w związku z tym do złudzenia przypominają regularne homonimy, np. głoska 'dźwięk' -zgłoska 'sylaba'. Wielu badaczy 1 relacje pomiędzy tego typu wyrazami lokuje w spektrum homonimii, ponieważpodobnie jak typowe homonimy -jednostki te są kojarzone, czy nawet utoż-1 Por. np. В. В. Акуленко (ред.) [1969], С.