Bez kultury różnic[y] nie ma demokracji (z angielskiego przełożyła Katarzyna Szopa, przekład przejrzała Karolina Lebek)

Luce Irigaray, Katarzyna Szopa
2019 Śląskie Studia Polonistyczne  
Bez kultury różnic nie ma demokracji* Nasz wiek jest wiekiem socjologii, statystyk, mass mediów i polityki. Z pewnością można uwzględnić również inne jego elementy, takie jak technika, która prawdopodobnie stanowi podłoże dla pozostałych i spaja je z sobą. Zagraża ona demokracji także dziś, przynajmniej w kwestiach dotykających obywateli, zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Ale czy to właśnie nie do obywateli i obywatelek należy ocena, czy dany system demokratyczny ma solidne fundamenty i
more » ... e właściwie? Demokracja u źródła naszej historii To, co nazywamy demokracją, w zasadzie narodziło się w starożytnej Grecji i charakteryzowało się, w swoich mniej lub bardziej sprecyzowanych założeniach, oddzieleniem męskiego ciała od natury i od matki, która była tożsama ze światem naturalnym. Wiązało się z uprzywilejowaniem mężczyzny jako takiego, mężczyzny odrębnego, zwłaszcza jego upłciowionego ciała. Uprzywilejowanie odbywało się głównie dzięki konstrukcji języka, logiki i społeczeństwa stworzonych wyłącznie przez mężczyzn i między mężczyznami. W takim kontekście kulturowym demokracja służyła ludzkiej indywidualizacji, przynajmniej do pewnego stopnia. Mężczyzna ustanowił swoje własne formy -również w obszarze sztuki -jednakże różnica między poszczególnymi mężczyznami nie miała większego znaczenia. Ważniejsze było wyodrębnienie się ze stanu niezróżnicowania w odniesieniu do natury, do matki i do jakiejkolwiek całości, która mogłaby w taki czy inny sposób matkę, naturę zastąpić oraz sprawić, iż rozpoczęty proces męskiej indywidualizacji nie mógłby się dokonać. Owa męska indywidualizacja nie realizowała się w relacji z innym. Mężczyzna nie zyskał swojej tożsamości przez odróżnienie się od jednostki ludzkiej innej niż on sam, czyli od kobietypocząwszy od relacji z kobietą będącą jego matką -lecz przez odse-
doi:10.31261/ssp.2019.13.02 fatcat:m4ey3vmxrba37ndolpq5hx6w7a