ÖZET Türk uygarlığının bir parçası olan Kırgız kültüründe sözlü geleneğin önemi günümüze kadar devam etmektedir. Destancılık, şecerecilik bu kültürün en önemli kollarını, aynı zamanda tarihî, sosyokültürel araştırmaların da kaynağını teşkil eder. Oğuzlar ve Kırgız-Oğuz bağlantıları ile ilgili ilk Kırgızca bilgiler sözlü kaynaklarda, destanlarda ve şecerelerde yer alır. Kırgızca yazılı ve basılı metinlerin tarihi çok geriye gitmemekte olup sözlü gelenek ile aktarılan bilgiler bilhassa 19.

more »

... an itibaren yazıya geçirilmeye, kayıt altına alınmaya ve basılmaya başlanmıştır. Bunların başında Manas Destanı gelir. Destan'da Oguzhan, Manas'ın atalarından biri olarak geçer. Yine şecerelerde "Bolubdur tüp atamız Oguz Handın / Oguz Han biri bolur tokuz handın" şeklinde Kırgızların etnik kökenleri Oğuz Han'a bağlanır. Kırgız tarihi ile ilgili ilk yerli kaynaklarda Kırgızların Oğuz Han'ın neslinden olduğu devamlı sûrette belirtilir. Bununla birlikte bilhassa Sovyet dönemi çalışmalarında bu ilişkilerin daha arka plana atıldığı, ilerleyen süreçte ise tamamen göz ardı edildiği görülür. Bağımsızlık sonrası çalışmalarda Oğuz, Kırgız ilişkileri üzerine çalışmalar yoğunlaşmakta ve günümüzde de bu devam etmektedir. Bu çalışmada yerli kaynaklardan hareketle Oğuz-Kırgız bağlantılarının nasıl ortaya konduğu, yapılan çalışmalarda nasıl ele alındığı, konuyla ilgili Kırgız tarih yazımındaki bakış açıları ortaya konmaya çalışılacaktır. Oğuzlarla ilgili yapılan çalışmalar Kırgız-Oğuz ilişkilerinin Kırgız tarihçiliğindeki yeri noktasından değerlendirilecektir. Anahtar Kelimeler: Kırgız, Oğuz, şecere, destan, tarih. OGHUZ STUDIES IN KYRGYZSTAN STRUCTURED ABSTRACT Oral tradition prevails in Kyrgyz culture, which is part of the Turkic civilization. Telling epics and keeping genealogy are the most * Bu makale 21-23 Mayıs 2014 tarihlerinde Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Ensititüsü tarafından düzenlenmiş Oğuzlar: Dilleri, Tarihleri ve Kültürleri. 5. Uluslararası Türkiyat Araştırmaları Sempozyumunda Kırgız Tarihi Kaynaklarında ve Araştırmalarında Oğuzlar adıyla sunulan bildirinin genişletilmiş halidir. Bu makale Crosscheck sistemi tarafından taranmış ve bu sistem sonuçlarına göre orijinal bir makale olduğu tespit edilmiştir.