İnstagramda Benlik İnşaası: Bir Tarama Çalışması*

SIRIN ITIR BUYUKOZTURK, Özcan Yağcı
2022 Uluslararası Sosyal Medya ve İletişim Araştırmaları Dergisi  
Bireylerin yüz yüze inşa ettiği benlik sunumları günümüzde ivme kazanan teknolojik gelişmeler çerçevesinde kapsam değiştirmiş ve sosyal ağların ortaya çıkışı ile birlikte daha da önem kazanmıştır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de 18 yaş ve üstü nüfusun Instagram kullanımı ve benlik ile ilgili görüşlerini incelemektir. Araştırmada tarama deseni kullanılmıştır. Çalışmada 381 kişiye ulaşılmıştır. Görüşler, kapalı ve açık uçlu sorulardan oluşan anket ile toplanmıştır. Verilerin analizinde frekans,
more » ... zde ve ki-kare testi kullanılmıştır. Gençlerin Instagramı daha fazla kullanma eğiliminde oldukları; katılımcıların dörtte birinden fazlasının Instagramda beğeni almayı önemli gördükleri ve bunu kendilerini değerli veya memnun hissetmek ile ilişkilendirdikleri görülmüştür. Katılımcıların yarısının hesapların kişiyi ve çevresini yansıtmadığını düşündüğü, yaşanmayan hayatların yaşanıyor gibi gösterilmesi isteğinin bu görüşlerinin nedenleri arasında olduğu görülmüştür. Grubun üçte ikisinin Instagramda sahte hesap kullanıldığını belirttiği, gençlerin bu konuda daha güçlü bir görüşe sahip olduğu görülmüştür. Başka kişilerin hayatlarını gizlice izleme, paylaşımlarda kendini rahat hissetme, başka biri olma isteği, kendini farklı gösterme sahte hesap kullanılmasının başlıca nedenleri arasında sayılmaktadır. Instagramın yeni benlik oluşturmada kullanıldığına dair görüş grubun tamamına yakını tarafından paylaşılmaktadır. Başka hayatlara özenme, farklı görünmek, gerçek hayatta yapamadıklarını yapmak, benliklerinden memnun olmamak Instagramda yeni benlik oluşturma ihtiyacının kaynaklarıdır. Instagramın benlik tanıtımında da etkili olduğunu düşünülmekte ve topluma ulaşmanın kolay bir yolu olması ve kişi hakkında bilgi sahibi olunması bu görüşün nedenleri arasında olduğu belirtilmektedir. Katılımcılar yarısından fazlası Instagramın yeni benlik oluşturulmasında en az orta derecede etkili olduğunu düşünmektedir.
doi:10.29228/smacjournal.57744 fatcat:k7qhqcaexbegdh3f5aanszvqje