بررسی بیان ژن‌های پاداکسیدان و برخی صفات بیوشیمیایی گندم نان تحت تنش فلز جیوه

حوریه نجفی, سعید نواب پور, خلیل زینلی نژاد
2020 Environmental Stresses in Crop Sciences  
جیوه به عنوان یک عنصر فلزی سنگین، در آلودگی محیط و ایجاد سمیت و تنش در موجودات زنده نقش دارد. جیوه با تجمع در خاک و جذب به وسیله گیاه به زنجیره غذایی وارد می‌شود و مسمومیت‌هایی را در گیاهان و افراد تغذیه کننده بوجود می‌آورد. بر این اساس آزمایشی به صورت اسپیلت پلات در قالب طرح پایه کاملا تصادفی به صورت کشت هیدروپونیک انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل کلرید جیوه با غلظت‌های (صفر به عنوان شاهد، 5 ، 10 و 15 میکرومولار) به عنوان فاکتور اصلی و ژنوتیپ‎های گندم نان (مروارید، گنبد و لاین N9108) به عنوان
more » ... کتور فرعی بود. نتایج نشان داد در ژنوتیپ‌های مروارید و N9108 با تیمار کلرید جیوه میزان بیان ژن کاتالاز و متالوتیونین افزایش یافت و بیشترین میزان بیان این ژن‌ها تحت تیمار 15 میکرومولار کلرید جیوه (به ترتیب 9.2 و 2.7 برابر نسبت به شاهد) بود. با افزایش غلظت کلرید جیوه کاهش معنی‌داری در میزان کلروفیل ژنوتیپ‌های مختلف مشاهده شد. به علاوه کلرید جیوه به طور معنی‌داری میزان شاخص اکسیداسیون سلولی را در گیاهچه‎های تیمار شده در مقایسه با شاهد افزایش داد. می‎توان نتیجه گرفت رقم مروارید و لاین امید بخش N9108 تحت تنش کلرید جیوه، واکنش بهتری نسبت به رقم گنبد از خود نشان دادند.
doi:10.22077/escs.2019.1992.1487 doaj:a954aa58254341b887b53b46f2829fce fatcat:uo4z6nbcvrc3vbodyqxq7yae6a