Czasopismo Open Access, wszystkie artykuły udostępniane są na mocy licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-użycie niekomercyjne-na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe (CC BY-NC-SA 4.0, http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/). Wkład autorów/ Authors' contribution: A. Zaplanowanie badań/ Study design B. Zebranie danych/ Data collection C. Dane -analiza i statystyki/ Data analysis D. Interpretacja danych/ Data interpretation E. Przygotowanie artykułu/ Preparation of manuscript

more »

... . Wyszukiwanie i analiza literatury/ Literature analysis G. Zebranie funduszy/ Funds collection Streszczenie Współczesny rynek pracy w Polsce ulega stałym transformacjom, które wynikają ze zmian demograficznych, w głównej mierze związanych z procesem starzenia się społeczeństwa. W strukturach firm oraz instytucji występują obecnie cztery pokolenia. Generacje te, funkcjonują coraz częściej w tych samych zespołach pracowniczych, co stanowić może istotne wyzwanie dla zarządzających współczesnymi organizacjami. Materiał i metody. W niniejszej pracy zastosowano metodę polegającą na analizie aktualnego piśmiennictwa. Wyniki. Obecna sytuacja na rynku pracy charakteryzuje się wzrostem liczby osób pracujących w gospodarce narodowej. Aktualnie na rynku pracy w Polsce funkcjonują cztery pokolenia: Baby Boomers, X, Y oraz Z zróżnicowane pod względem systemu wartości, motywacji do pracy, oczekiwań czy poziomu lojalności wobec pracodawców. Wnioski. Umiejętne zarządzanie zróżnicowanym zespołem pracowniczym umożliwi wykorzystanie starszych pokoleń w roli mentorów dla młodych pracowników, ale nie można pominąć tu tzw. odwróconego mentoringu, gdzie starsze pokolenie będzie się uczyć od młodszych pracowników np. kompetencji wirtualnych, nowych technologii itp. Słowa kluczowe: zarządzanie, rynek pracy, generacja, zespoły pracownicze Summary The contemporary labour market in Poland is undergoing constant transformations, which result from demographic changes, mainly related to the process of population ageing. There are currently four generations in the structures of companies and institutions. These generations are more and more often operating in the same teams of employees, which may be a significant challenge for the managers of modern organisations. Material and methods. In this paper the method of analysis of current literature was used. Results. Currently, there are four generations on the labour market in Poland: Baby Boomers, X, Y and Z differ in terms of value system, motivation to work, expectations and loyalty to employers. Conclusions. Skilful management of a diverse workforce will make it possible to use the older generations as mentors for young workers, but the so-called reverse mentoring cannot be omitted here, where the older generation will learn from younger employees, e.g. virtual competences, new technologies, etc (2020). Współczesny rynek pracy w Polsce a generacja. Różnice między pokoleniami X, Y oraz Z/ The modern labour market in Poland and the generation. The differences between generations X, Y and Z, Rozprawy Społeczne/Social Dissertations, 14 (3) , 102-125. https://doi.org/10.29316/rs/125693 Wprowadzenie Rynek pracy jest miejscem, gdzie zachodzi proces sprzedaży oraz kupna usługi pracy, która jako towar uwzględnia takie cechy, jak: kwalifikacje, dyspozycyjność, wykształcenie, umiejętności, etc. Stroną kupującą na rynku pracy są pracodawcy, którzy kształtują popyt na pracę, natomiast stronę sprzedającą stanowią pracownicy poszukujący pracy (Kotlorz, 2011). Rynek pracy posiada wspólne cechy z innymi rynkami czynników produkcji, takimi jak rynek kapitału rzeczowego, ziemi i kapitału pieniężnego. Dobrze jest zaznaczyć jego specyfikę, wynikającą w głównej mierze ze specyfiki siły roboczej jako czynnika produkcji, ponieważ jest ona istotna dla funkcjonowania rynku pracy. Jej szczególne cechy mają znaczenie dla przedmiotu wymiany na rynku pracy. Przedmiotem transakcji nie są posiadane kwalifikacje, kapitał ludzki czy też umiejętności pracowników, gdyż są one jedynie podstawą do świadczenia usług pracy. Choć pracodawcy okazują zainteresowanie wymienionymi wyżej cechami, to przedmiotem wymiany z pracodawcami są usługi pracy świadczone dla pracodawców przez pracowników. Pracownicy, świadcząc usługi pracy, zobowiązują się do osobistego dostarczenia ich pracodawcom, co różnicuje sytuacje dostawców na innych rynkach (zwłaszcza na rynku produktów) z dostawcami na rynku pracy. Pracownik, który dostarcza swoje usługi pracy zwraca uwagę nie tylko na płacę, ale również na warunki w jakich odbywa się świadczenie przez niego usług. Natomiast dostawca na rynku produktów interesuje się głównie ceną produktu, którą uzyska przy jego sprzedaży. Wszystkie czynniki składające się na niepieniężne warunki wykonywania pracy takie jak: czystość, atmosfera, panujący porządek w pracy, nowoczesność wyposażenia stanowiska pracy, dogodność dojazdów łącznie z wysokością płacy, są istotnymi elementami, które są kwestionowane przez pracowników przy podejmowaniu decyzji o rozpoczęciu pracy. Na jakość świadczonych usług pracy przez pracowników wpływ ma również stopień zaangażowania się w wykonywane usługi wobec pracodawcy. Przyczyniają się do tego takie czynniki, jak: staranność i dokładność, punktualność, stosunek do pracy, motywacja, intensywność pracy itd. Im te elementy są na wyższym poziomie, tym jakość świadczonych usług pracy jest wyższa. Wymiana na rynku pracy przyjmuje formę zinstytucjonalizowanego kontraktu pomiędzy pracownikiem a pracodawcą, w którym określane są elementy i warunki świadczenia przez pracownika usług pracy. Zazwyczaj kontrakt ten przybiera formę pisemną, aczkolwiek, może mieć również charakter porozumienia ustnego między pracownikiem a pracodawcą. Zawierane są w nim prawa i obowiązki obu stron (Kryńska, Kwiatkowski, 2013, s. 11-13).