The Influence of Pantheism on Politics
Wpływ panteizmu na politykę

Jacek Breczko
2022 Kultura i Wartości  
W artykule tym przedstawiam -w sposób bardzo ogólny -wpływ różnych odmian panteizmu na szeroko rozumianą sferę polityki. Wyróżniam -szkicując tło historyczne -trzy odmiany panteizmu: harmonijną, dynamiczną i emanacyjną. Twierdzę, że po klęsce panteizmu dynamicznego, którego pokłosiem politycznym był nazizm i komunizm, mamy obecnie do czynienia z jakościowym przewrotem w cywilizacji i kulturze Zachodu, któremu -od strony światopoglądowej -patronuje nowa odmiana panteizmu harmonijnego. Jest ona
more » ... oiwem (częścią wspólną i integrującą) trzech silnie oddziałujących kulturowych strumieni w ramach tak zwanej "kultury wysokiej": radykalnej filozofii ekologicznej i etyki środowiskowej, nowej duchowości oraz post-humanizmu. Fala ta uderza ze szczególną siłą w główne składniki (wyróżniam pięć) nowożytnego paradygmatu platońsko-chrześcijańsko-oświeceniowego (i -związanego z tym ostatnim -liberalizmu w polityce). Wyrażam obawę, że walcząc z wadami starego paradygmatu i zastępując go nowym, opartym na harmonijnym panteizmie (skłaniającym do myślenia utopijnego i antyindywidualistycznego), "wylewamy dziecko z kąpielą" i "wpadamy z deszczu pod rynnę".
doi:10.17951/kw.2022.33.135-157 fatcat:ogimfkthlzbnlko45urxuir3ta