‫روس‬ ‫توسعه‬ ‫و‬ ‫فضا‬ ‫اقتصاد‬ ‫فصلنامه‬ ‫شماره‬ ‫چهارم،‬ ‫سال‬ ‫تایی،‬ 3 ‫پیاپی‬ ، 13 ‫یپی‬ ‫مکانیسم‬ ‫و‬ ‫(منابع)‬ ‫نیروها‬ ‫فهم‬ ‫و‬ ‫علی‬ ‫درک‬ ‫مقاله،‬ ‫اصلی‬ ‫هدف‬ ‫را‬ ‫اجتماعی‬ ‫تولید‬ ‫مازاد‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫بنیادی‬ ‫های‬ ‫سرمایه‬ ‫سوی‬ ‫به‬ ‫گذاری‬ ‫فیزی‬ ‫و‬ ‫انسانی‬ ‫های‬ ‫ناحیه‬ ‫فضای‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫جغرافیایی‬ ‫گردش‬ ‫و‬ ‫داده‬ ‫سوق‬ ‫کی‬ ‫شکل‬ ‫ای‬ ‫می‬ ‫یافته‬ ‫دهد.‬ ‫ریشه‬ ‫و‬ ‫علل‬ ‫ساختاری‬ ‫تحلیل‬ ‫در‬ ‫مقاله‬ ‫های‬ ‫ناحیه‬ ‫نابرابری‬ ‫های‬ ‫برتری‬ ‫از‬ ‫ناشی‬ ‫ای‬ ‫سلطه‬ ‫و‬

more »

... ‫یابی‬ -‫استراتژی‬ ‫شناخت‬ ‫اساس،‬ ‫همین‬ ‫بر‬ ‫و‬ ‫روستاشهری‬ ‫و‬ ‫روستایی‬ ‫مراکز‬ ‫بر‬ ‫شهری‬ ‫مراکز‬ ‫جویی‬ ‫یکپارچگی‬ ‫های‬ ‫ناحیه‬ ‫بر‬ ‫ای‬ ‫دارد.‬ ‫کاربرد‬ ‫شهری‬ ‫نظام‬ ‫بازساخت‬ ‫و‬ ‫ساخت‬ ‫مبنای‬ 2 ‫نظری‬ ‫مبانی‬ ) ‫شیوه‬ ‫و‬ ‫شهری‬ ‫نظام‬ ‫به‬ ‫متفاوتی‬ ‫رویکردهای‬ ‫مختلف‬ ‫مطالعات‬ ‫شکل‬ ‫های‬ ‫نواحی‬ ‫در‬ ‫تولید‬ ‫مازاد‬ ‫گیری‬ ‫کرده‬ ‫اتخاذ‬ ‫تولید‬ ‫قلمروهای‬ ‫و‬ ‫روستایی‬ ( ‫سینجر‬ ‫اند.‬ 1358 ( ‫اعتماد‬ ،) 1383 ‫عظیمی(‬ ،) 1379 ‫نظریان‬ ،) ‫در‬ ‫محلی‬ ‫اقتصاد‬ ‫نقش‬ ... 74 ‫زنجیره‬ ‫ش‬ ‫تغییرات‬ ‫ای،‬ ‫کالن‬ ‫منطقه‬ ‫پیدایش‬ ‫و‬ ‫شهری‬ ‫بکه‬ ‫پیدایش‬ ‫و‬ ‫شهری‬ ‫شبکه‬ ‫آینده‬ ‫دورنمای‬ ‫و‬ ‫شهری‬ ‫منظومه‬ ‫(نظریان،‬ ‫شهری‬ ‫های‬ 187:1389 .) ‫رئیس‬ ‫زیادی‬ ‫تعداد‬ ‫معموال‬ ‫توسعه‬ ‫کم‬ ‫کشورهای‬ ‫شهری‬ ‫شبکه‬ ‫نظام‬ ‫در‬ ‫چرا‬ ‫که‬ ‫سوال‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫پاسخ‬ ‫در‬ ‫دانا‬ ‫شهر‬ ‫چندتایی‬ ‫باالخره‬ ‫و‬ ‫متوسط‬ ‫شهرهای‬ ‫کمتری‬ ‫تعداد‬ ‫و‬ ‫کوچک‬ ‫شهرهای‬ ‫کالنشهر‬ ‫دو‬ ‫یکی‬ ً ‫احتماال‬ ‫و‬ ‫بزرگ‬ ‫می‬ ‫مربوط‬ ‫امروز‬ ‫جهان‬ ‫در‬ ‫ناموزون‬ ‫توسعه‬ ‫فرآیند‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫اصلی‬ ‫عامل‬ ‫دارد،‬ ‫وجود‬ ‫سرمایه‬ ‫انباشت‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫داند‬ ‫قدرت‬ ‫و‬ ‫سود‬ ‫حداکثر‬ ‫اصل‬ ‫دنبال‬ ‫به‬ ‫(رئیس‬ ‫دارند‬ ‫متمرکز‬ ‫بسیار‬ ‫جنبه‬ ‫ناگزیر‬ ‫جهانی‬ ‫اقتصاد‬ ‫های‬ ‫دانا،‬ 745:1380 ‫کا‬ ‫تغییرات‬ ‫تحلیل‬ ‫در‬ ‫ضرابی‬ .) ‫می‬ ‫بیان‬ ‫شدن‬ ‫جهانی‬ ‫عصر‬ ‫در‬ ‫شهری‬ ‫نظام‬ ‫رکردی‬ ‫بی‬ ‫که‬ ‫کند‬ -‫نیازهای‬ ‫و‬ ‫اهداف‬ ‫با‬ ‫مناسب‬ ‫کارکرد‬ ‫یک‬ ‫هر‬ ‫دارند‬ ‫دخالت‬ ‫شهری‬ ‫نظام‬ ‫ساخت‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫اجتماعی‬ ‫نیروهای‬ ‫تردید‬ ‫می‬ ‫طلب‬ ‫شهری‬ ‫نظام‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫اهداف‬ ‫جهت‬ ‫در‬ ‫نظام‬ ‫این‬ ‫اصلی‬ ‫کارکرد‬ ‫و‬ ‫ساخت‬ ‫نهایی،‬ ‫تحلیل‬ ‫در‬ ‫لیکن‬ ‫کنند‬ ‫سازم‬ ‫نیروهایی‬ ‫همان‬ ‫ان‬ ‫می‬ ‫یابی‬ ‫داده‬ ‫اختصاص‬ ‫خود‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫اجتماعی‬ ‫و‬ ‫اقتصادی‬ ‫برتر‬ ‫قدرت‬ ‫که‬ ‫شود‬ ‫و‬ ‫(ضرابی‬ ‫اند‬ ‫عبدالهی،‬ 65:1385 ‫).موسیل‬ . ‫در‬ ‫محلی‬ ‫اقتصاد‬ ‫نقش‬ ... 76 ‫در‬ ‫محلی‬ ‫اقتصاد‬ ‫نقش‬ ... 78 ‫کانون‬ ‫در‬ ‫مازاد‬ ‫انباشت‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫شبکه‬ ‫شهری،‬ ‫قدرتمند‬ ‫های‬ ‫به‬ ‫شهرها‬ ‫از‬ ‫ناهمگون‬ ‫ای‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫آورده‬ ‫وجود‬ ‫ناحیه‬ ‫فضای‬ ‫در‬ ‫نابرابری‬ ‫و‬ ‫تعادل‬ ‫عدم‬ ‫اساسی‬ ‫عوامل‬ ‫است.‬ ‫ای‬ ‫منطقه‬ ‫شبکه‬ ‫و‬ ‫ای‬ ‫از‬ ‫استان‬ ‫شهری‬ ‫جمعیت‬ 134574 ‫سال‬ ‫در‬ ‫نفر‬ 1335 ‫به‬ 1689842 ‫سال‬ ‫در‬ ‫نفر‬ 1390 ‫تعداد‬ ‫و‬ ‫رسیده‬ ‫از‬ ‫شهری‬ ‫مراکز‬ 9 ‫به‬ ‫نقطه‬ 64 ‫کانون‬ ‫این‬ ‫فضایی‬ ‫توزیع‬ ‫است.‬ ‫یافته‬ ‫افزایش‬ ‫شهر‬ ‫استان،‬ ‫جغرافیایی‬ ‫پیکره‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫آن‬ ‫جمعیتی‬ ‫اندازه‬ ‫و‬ ‫ناهمگون‬ ‫(از‬ ‫شبکه‬ ‫نظام‬ ‫در‬ ‫جمعیتی‬ ‫نابرابری‬ ‫است.‬ ‫نامتعادل‬ ‫نیز‬ ‫ها‬ 1035 ‫هجدک‬ ‫در‬ ‫نفر‬ ‫تا‬ 600 ‫ن‬ ‫هزار‬ ‫جنبه‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ‫تنها‬ ‫کرمان)‬ ‫در‬ ‫فر‬ ‫مناسبات‬ ‫حاکمیت‬ ‫است؛‬ ‫ناهمگونی‬ ‫این‬ ‫آشکار‬ ‫و‬ ‫صوری‬ ‫های‬ ‫عمیق‬ ‫مراتب‬ ‫به‬ ‫ابعاد‬ ‫شهری‬ ‫نظام‬ ‫کارکرد‬ ‫و‬ ‫ساختار‬ ‫در‬ ‫نهفته‬ ‫ناموزونی‬ ‫و‬ ‫نهان‬ ‫نابرابری‬ ‫سلطه،‬ ‫مهم‬ ‫تر،‬ ‫و‬ ‫تر‬ ‫کننده‬ ‫تعیین‬ ‫شماره‬ ‫جدول‬ ‫پرداخت.‬ ‫آن‬ ‫به‬ ‫رابطه‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫بایستی‬ ‫که‬ ‫هستند‬ ‫ای‬ 1 ‫تغییرا‬ ‫سکونتگاه‬ ‫نظام‬ ‫ت‬ ‫های‬ ‫شماره‬ ‫شکل‬ ‫و‬ ‫اخیر‬ ‫قرن‬ ‫نیم‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫استان‬ ‫شهری‬ 1 ‫سال‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫فضایی‬ ‫الگوی‬ 1390 ‫می‬ ‫نشان‬ ‫تمرکز‬ ‫دهد.‬ ‫شهری‬ ‫مراکز‬ ‫حضور‬ ‫باال،‬ ‫برتری‬ ‫درجه‬ ‫با‬ ‫شهری‬ ‫نخست‬ ‫حاکمیت‬ ‫و‬ ‫(کرمان)‬ ‫اصلی‬ ‫مادرشهر‬ ‫در‬ ‫آشکار‬ ‫جمعیتی‬ ‫روستا‬ ‫زیاد‬ ‫تعداد‬ ‫و‬ ‫کوچک‬ -‫دستر‬ ‫که‬ ‫هستند‬ ‫موانعی‬ ‫شهرها،‬ ‫کسب‬ ‫و‬ ‫کافی‬ ‫اشتغال‬ ‫اساسی،‬ ‫خدمات‬ ‫به‬ ‫سی‬ ‫است.‬ ‫ساخته‬ ‫ممکن‬ ‫غیر‬ ‫توجهی‬ ‫قابل‬ ‫جمعیت‬ ‫برای‬ ‫را‬ ‫برابر‬ ‫درآمدهای‬ ‫در‬ ‫محلی‬ ‫اقتصاد‬ ‫نقش‬ ... 84 ‫اسال‬ ‫جمهوری‬ ‫چهارم‬ ‫برنامه‬ ‫در‬ ‫داشته،‬ ‫خوزستان‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫را‬ ‫دوم‬ ‫جایگاه‬ ‫که‬ ‫کرمان‬ ‫می‬ 3 / 8 ( ‫درصد‬ 7111 ‫پروژه‬ ‫اعتبارات‬ ‫جغرافیایی‬ ‫توزیع‬ ‫اما‬ ‫است.‬ ‫داده‬ ‫اختصاص‬ ‫خود‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫ملی‬ ‫اعتبارات‬ ‫ریال)‬ ‫میلیون‬ ‫عمرانی‬ ‫های‬ ‫بخ‬ ‫نابرابر‬ ‫کامال‬ ‫و‬ ‫مسلط‬ ‫ای‬ ‫گونه‬ ‫به‬ ‫دارد.کرمان‬ ‫منابع‬ ‫تخصیص‬ ‫در‬ ‫فضایی‬ ‫ناهمگونی‬ ‫و‬ ‫نابرابری‬ ‫از‬ ‫حکایت‬ ‫ش‬ ‫(شکل‬ ‫کند‬ ‫می‬ ‫متمرکز‬ ‫خود‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫عمرانی‬ ‫اعتبارات‬ ‫طریق‬ ‫از‬ ‫مازاد‬ ‫جریان‬ ‫عمده‬ 3 .) ‫روس‬ ‫توسعه‬ ‫و‬ ‫فضا‬ ‫اقتصاد‬ ‫فصلنامه‬ ‫شماره‬ ‫چهارم،‬ ‫سال‬ ‫تایی،‬ 3 ‫پیاپی‬ ، 13 ‫یپی‬ ( ‫شماره‬ ‫شکل‬ 4 ‫سپرده‬ :) ‫شهرستان‬ ‫حسب‬ ‫بر‬ ‫بانکی‬ ‫های‬ ‫استان‬ ‫جنوب‬ ‫و‬ ‫شمال‬ ‫های‬ 1390 ‫ریال)‬ ‫(میلیون‬ ‫روس‬ ‫توسعه‬ ‫و‬ ‫فضا‬ ‫اقتصاد‬ ‫فصلنامه‬ ‫شماره‬ ‫چهارم،‬ ‫سال‬ ‫تایی،‬ 3 ‫پیاپی‬ ، 13 ‫یپی‬ ‫می‬ ‫سازماندهی‬ ‫به‬ ‫دولت‬ ‫که‬ ‫شود‬ ‫ما‬ ‫توزیع‬ ‫و‬ ‫کشور‬ ‫بر‬ ‫مدیریت‬ ‫منظور‬ ‫به‬ ‫است.‬ ‫دیده‬ ‫تدارک‬ ‫ملی‬ ‫زاد‬ ‫دنبال‬ ‫سرمایه‬ ‫گذاری‬ ‫سال‬ ‫بین‬ ‫صنعت‬ ‫در‬ ‫توجه‬ ‫قابل‬ ‫های‬ ‫های‬ 1355 -1345 ( ‫زرند‬ ‫در‬ ‫جمعیتی‬ ‫تغییرات‬ ‫بیشترین‬ ، 6 / 14 ( ‫سرچشمه‬ ‫مس‬ ‫شهرک‬ ‫درصد)،‬ 7 / 14 ( ‫بردسیر‬ ‫و‬ ‫درصد)‬ 8 / 11 ‫رشد‬ ‫است.‬ ‫داده‬ ‫رخ‬ ‫درصد)‬ 6 / 11 ‫و‬ ‫جیرفت‬ ‫جمعیت‬ ‫درصدی‬ 9 / 20 ‫دهه‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫کهنوج‬ ‫درصدی‬ ‫سرمایه‬ ‫با‬ ‫نیز‬ ‫مستعد‬ ‫نواحی‬ ‫در‬ ‫گذاری‬ ‫در‬ ‫جمعیتی‬ ‫تغییرات‬ ‫بیشترین‬ ‫حال،‬ ‫این‬ ‫با‬ ‫است.‬ ‫مربوط‬ ‫جیرفت)‬ ‫عمران‬ ‫سازمان‬ ‫و‬ ‫صنعت‬ ‫و‬ ‫(کشت‬ ‫کشاورزی‬ ‫دهه‬ 1355 -1365 ‫با‬ ‫سرچشمه‬ ‫مس‬ ‫شهرک‬ ‫به‬ ‫مربوط‬ 6 / 41 ‫به‬ ‫درصد‬ ( ‫عنبرآباد‬ ‫و‬ ‫صنعتی‬ ‫شهرک‬ ‫عنوان‬ 61 / 33 ‫به‬ ‫درصد)‬ ‫ای‬ ‫است.‬ ‫کشاورزی‬ ‫کانون‬ ‫یک‬ ‫عنوان‬ ‫شبکه‬ ‫در‬ ‫مازاد‬ ‫گردش‬ ‫جدید‬ ‫الگوهای‬ ‫بازتاب‬ ‫تغییرات‬ ‫ن‬ ‫به‬ ‫شهری‬ ‫می‬ ‫شمار‬ ‫می‬ ‫نمایان‬ ‫استان‬ ‫شهری‬ ‫نظام‬ ‫فضایی‬ ‫سازمان‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫اثرات‬ ‫چنین‬ ‫این‬ ‫که‬ ‫رود‬ ‫سازد.‬ ‫ناحیه‬ ‫مادرشهر‬ ‫از‬ ‫جدای‬ ‫به‬ ‫کرمان‬ ‫ای‬ ‫بازتوزیع‬ ‫و‬ ‫توزیع‬ ‫جذب،‬ ‫در‬ ‫اقتصادی‬ ‫و‬ ‫سیاسی‬ ‫قدرت‬ ‫اصلی‬ ‫کانون‬ ‫عنوان‬ ‫رشد‬ ‫جدید،‬ ‫مازاد‬ ‫سیاست‬ ‫تابع‬ ‫عمدتا‬ ‫کوچک‬ ‫شهری‬ ‫مراکز‬ ‫سایر‬ ‫استثنایی‬ ‫اقتصادی‬ ‫های‬ -‫که‬ ‫است‬ ‫اجتماعی‬ ‫اولویت‬ ‫سرمایه‬ ‫های‬ ‫بدین‬ ‫است.‬ ‫کرده‬ ‫متمرکز‬ ‫شهرگرایی‬ ‫و‬ ‫کردن‬ ‫صنعتی‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫گذاری‬ ‫فضای‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫چنان‬ ‫سان،‬ ‫در‬ ‫محلی‬ ‫اقتصاد‬ ‫نقش‬ ... 88 ‫از‬ ‫کمتر‬ ‫کوچک‬ ‫شهرهای‬ ‫از‬ ‫متشکل‬ ‫هنوز‬ ‫شهری‬ ‫شبکه‬ ‫نظام‬ 25 ‫بوده‬ ‫شهرها)‬ ‫سوم‬ ‫(دو‬ ‫جمعیت‬ ‫نفر‬ ‫هزار‬ ‫مرز‬ ‫از‬ ‫شهرنشینی‬ ‫عبور‬ ‫است.‬ 50 ‫تاریخ‬ ‫عطف‬ ‫نقطه‬ ‫شهرها‬ ‫در‬ ‫جمعیت‬ ‫از‬ ‫نیمی‬ ‫از‬ ‫بیش‬ ‫اسکان‬ ‫و‬ ‫درصد‬ ‫خو‬ ‫جای‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫دوره‬ ‫این‬ ‫شهرنشینی‬ ‫برتری‬ ‫بیانگر‬ ‫د‬ ‫قدیمی‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ‫در‬ ‫شهری‬ ‫زندگی‬ ‫یابی‬ ‫مراکز‬ ‫ترین‬ ‫سال‬ ‫در‬ ‫است.‬ ‫ایران‬ ‫مرکزی‬ ‫فالت‬ ‫در‬ ‫کشور‬ ‫انسانی‬ ‫استقرار‬ 1385 ‫طبقه‬ ‫به‬ ‫ناحیه،‬ ‫شهر‬ ‫نخست‬ ‫کرمان‬ ‫شاخص‬ ‫حال‬ ‫این‬ ‫با‬ ‫کرد.‬ ‫تثبیت‬ ‫جمعیتی‬ ‫رده‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫جایگاه‬ ‫و‬ ‫پیوست‬ ‫کشور‬ ‫میلیونی‬ ‫نیم‬ ‫شهرهای‬ ‫روس‬ ‫توسعه‬ ‫و‬ ‫فضا‬ ‫اقتصاد‬ ‫فصلنامه‬ ‫شماره‬ ‫چهارم،‬ ‫سال‬ ‫تایی،‬ 3 ‫پیاپی‬ ، 13 ‫یپی‬