Inleiding Een endodontische behandeling wordt vaak uitgevoerd naar aanleiding van een pijnklacht van een gebitselement. Daarnaast is het mogelijk dat op de röntgenopname, die bijvoorbeeld om restauratieve redenen wordt genomen, bij toeval een periapicale radiolucentie wordt aangetroff en die tot een endodontische behandeling leidt (Wesselink, 2011) . Het doel van de endodontische behandeling is onder meer het wortelkanaalstelsel zo goed mogelijk van bacteriën te ontdoen. Gebleken is dat de

more »

... ge technieken ontoereikend zijn om alle bacteriën te verwijderen. De sterke bacteriereductie bij een adequaat uitgevoerde wortelkanaalbehandeling leidt niettemin vaak tot een eff ectieve endodontische behandeling. Van een eff ectieve endodontische behandeling is sprake als 1 jaar na behandeling geen klinische symptomen aanwezig zijn in combinatie met een volledige of gedeeltelijke verdwijning van de preoperatieve periapicale radiolucentie . Als geen preoperatieve radiolucentie aanwezig was, mag er geen periapicale radiolucentie ontstaan in het jaar volgend op de behandeling. Bij een niet-eff ectieve endodontische behandeling is er sprake van het ontstaan of groter worden van de periapicale radiolucentie 1 jaar na behandeling, al dan niet gecombineerd met klinische symptomen. Ook indien er uitsluitend klinische ontstekingsverschijnselen zijn, spreekt men van een niet-eff ectieve endodontische behandeling. Behalve de beslissing om geen verdere behandeling uit te voeren, kan Periapicale laesies zijn een regelmatig voorkomend verschijnsel, zowel bij onbehandelde gebitselementen als bij gebitselementen waarbij reeds een endodontische behandeling heeft plaatsgehad. Er zijn verschillende factoren bekend die leiden tot een eff ectieve endodontische behandeling, waarbij de klinische verschijnselen verdwijnen en ook de periapicale laesie verdwijnt of in omvang afneemt. De kans op een pijnlijke opvlamming bij een persisterende periapicale laesie is klein, zelfs als de omvang van de periapicale laesie is toegenomen, wat in ongeveer de helft van de casussen plaatsvindt. De levensduur van een endodontisch behandeld gebitselement met een periapicale laesie is na 10 jaar nog 87%. Extractie heeft veelal een restauratieve reden en de periapicale laesie draagt slechts in beperkte mate bij aan het verloren gaan van het gebitselement. Over de invloed van een periapicale laesie op de algehele gezondheid is onvoldoende bekend. Warnsinck CJ, Shemesh H. Endodontologie in beweging: nieuwe concepten, materialen en technieken 5. De dynamiek van de periapicale laesie Ned Leerdoelen Na het lezen van dit artikel weet u: -welke factoren de eff ectiviteit van een endodontische behandeling bepalen; -wat er gebeurt met de omvang van onbehandelde periapicale laesies; -wat de kans is op pijn bij persisterende periapicale laesies; -wat de levensduur is van endodontische behandelde gebitselementen met een periapicale laesie; -wat de mogelijke invloed is van de aanwezigheid van periapicale laesies op de algemene gezondheid. Wat weten we? Periapicale laesies komen in de mond voor bij zowel gebitselementen die endodontisch behandeld zijn als bij endodontisch onbehandelde gebitselementen. Veel gebitselementen met een periapicale laesie blijken gedurende lange tijd symptoomloos in de mond aanwezig te zijn. Wat is nieuw? In het geval van een periapicale laesie hebben tandartsen behoeft e aan betere informatie over de factoren die bijdragen aan de eff ectiviteit van een endodontische (her)-behandeling, de kans op pijn bij een persisterende periapicale laesie op termijn, de omvang van een periapicale laesie, de redenen voor extractie van endodontisch behandelde gebitselementen met een periapicale laesie en de invloed van een periapicale laesie op de algemene gezondheid. Praktijktoepassing Bij een niet-eff ectief of een niet-endodontisch behandeld gebitselement met een periapicale laesie wordt het zorgplan mede bepaald door het risico op pijn, de mogelijke invloed op de algemene gezondheid, de kans op het groter worden van de periapicale laesie, de te verwachten levensduur van het betreff ende gebitselement. men in deze gevallen besluiten tot een endodontische revisie, periapicale chirurgie of extractie. Indien 1 jaar na de endodontische behandeling geen klinische verschijnselen aanwezig zijn, gecombineerd met een periapicale radiolucentie die niet duidelijk van omvang is veranderd, wordt de uitkomst als onzeker beschouwd en wordt het gebitselement na 1 jaar opnieuw beoordeeld om te bepalen of er sprake is van een eff ectieve of niet-eff ectieve behandeling.