Wydzielanie i charakterystyka frakcji pylastej (silt) w skałach mułowcowych zapadliska przedkarpackiego Skały mułowcowe, pomimo że zawierają znacznie mniej minerałów ilastych niż iłowce, to na krzywych otworowych mają podobny poziom radioaktywności, co istotnie utrudnia wydzielenie ich z analizowanego profilu litologicznego. Celem przedstawionych badań jest opracowanie metodyki pozwalającej na wydzielenie, charakterystykę i oszacowanie ilościowego udziału frakcji pylastej (silt) w skałach

more »

... owych. Przetestowane zostały różne laboratoryjne metody rozdrabniania skał (kruszenie, zamrażanie, nasycanie solą glauberską) tak, aby uniknąć sztucznego utworzenia dodatkowego siltu (np. przez zbytnie rozkruszenie skały), jak i zaniżenia jego ilości (przez niedostateczne rozdrobnienie skały). Poszczególne frakcje ziarnowe zostały wydzielone w rozdrobnionym materiale skalnym metodą sitową (frakcja piaszczysta) oraz metodą wirowania (frakcja pylasta, frakcja ilasta). Następnie przeprowadzono dokładną charakterystykę mineralogiczną i petrofizyczną oraz dokonano oceny ilościowej wydzielonej frakcji pylastej. Wydzielenie frakcji pylastej badanych skał i uwzględnienie jej w modelach interpretacyjnych umożliwia rozróżnienie mułowców i iłowców w profilach otworów wiertnicznych zapadliska przedkarpackiego. Słowa kluczowe: silt, frakcja pylasta, metody rozdrabniania skał. Separation and characterization of the silt fraction in the mudstone rocks of the Carpathian Foredeep Mudstones, although they contain significantly less clay minerals than claystones, they exhibit similar levels of radioactivity on the well logs, which significantly impedes their distinction in the analyzed lithological profile. The aim of the study was to develop a methodology for separating, characterizing, and estimating the amount of silt fraction in mudstone rocks. Various laboratory methods of fragmentation (crushing, freezing, saturation with Glauber's salt) have been tested to avoid both creating additional silt artificially (e.g. by over-crushing the rock), and underestimating of its amount (by insufficient fragmentation of rocks). The individual grain fractions were separated in the crushed rock material by the sieve (sand fraction) and centrifugation methods (silt fraction, clay fraction). Subsequently the detailed mineralogical and petrophysical characteristics and quantitative evaluation of the silt fraction were carried out. The separation of the silt fraction in the examined rock and its inclusion in the interpretation models will allow to distinguish between mudstones and claystones in the profiles of the Carpathian Foredeep boreholes.