ÖZET Bu çalışmada puzolan katkılardan uçucu külün betonun basınç dayanımı üzerindeki etkisi yapay sinir ağları (YSA) ile modellenmeye çalışılmıştır. Bu yöntem diğer sektörlerde olduğu gibi inşaat sektöründe de son yıllarda önem kazanmaya başlamıştır. Modelleme için Matlab paket programlama dili kullanılmıştır. YSA ile modelleme yaklaşımında farklı su-çimento oranlarında, uçucu kül ikameli betonun 7, 28, 90 ve 365 günlük yaşı, çimento ile ikame edilen % 0 (kontrol), 10, 20 ve 30 uçucu kül

more »

... ve bunlara göre elde edilen beton numunelerin basınç dayanımları dikkate alınmıştır. YSA yaklaşımı ile deneysel olarak elde edilmiş veriler karşılaştırılmış ve sonuçların birbirine çok yakın olduğu görülmüştür. YSA yaklaşımı ile betona en iyi basınç dayanımını kazandıracak olan optimum uçucu kül miktarı belirlenmiş olacaktır. Anahtar Kelimeler: Uçucu kül, beton yaşı, basınç dayanımı, yapay sinir ağları 1. GİRİŞ Mineral katkılar gibi düşük enerjili yoğun malzemelerin, Portland çimentosuna daha fazla enerji kazandırmak amacıyla ya doğrudan ya da çimentoyla ikame edilmesi teşvik edilmektedir. Mineral karışımlardan olan uçucu kül, betonun dayanıklılık karakteristikleri üzerinde önemli bir etkiye sahiptir [1]. Uçucu kül veya taban külü gibi çevresel düzenlemeyle ilişkili olan atıkların değerlendirilmesinde yeni bir eğilim olarak, kısmen Portland çimentosuyla yer değiştirilerek beton üretiminde kullanılma yoluna gidilmektedir. Özellikle uçucu kül, hidratasyon ısısını azaltmak ve erken yaşlardaki çatlamaları önlemek için kütle betonlarında kullanılmaktadır [2]. Uçucu küller, Portland çimentosu klinkerindeki kadar olmasa da az bir miktarda çimento mineralleri içermektedir. Bu da, termik santrallerde büyük miktarda açığa çıkan uçucu küllerin çimentolu malzemelerde, çimentonun belirli bir miktarıyla yer değiştirmesi sonucunda kullanılabileceği anlamına gelmektedir [3]. Hem betonun bazı özeliklerini iyileştirmek, hem de üretimde ekonomikliliği sağlamak amacıyla betonda çimentonun bir kısmı yerine uçucu kül kullanımı oldukça yaygınlaşmıştır. Genel olarak küresel tane şekliyle (Şekil 1) taze betonda işlenebilmeyi iyileştiren, pompalanabilme ve kohezyonu artıran uçucu kül, puzolanik özeliği nedeniyle de sertleşmiş betonda dayanım ve dayanıklılığı arttırmakta ve terlemeyi azaltmaktadır. Ayrıca, betonda klor geçirimliliğini önemli ölçüde azaltmaktadır [4-6].