Celem artykułu było przeanalizowanie głównych strategii dyskursywnych wykorzystywanych w latach 1994-2015 w kreowaniu kategorii męskości przez duchownych. Ze względu na intertekstualność dyskursu kościelnego materiał badawczy oprócz wypowiedzi polskich biskupów i księży zawierał także ofi cjalne doku-menty wydane przez Watykan oraz wypowiedzi papieży. Zebrany materiał badawczy obejmował 100 tekstów. Dodatkowo uwzględniłem dyskurs dotyczący męskości w katolickich wspólnotach świeckich mężczyzn.

more »

... tekście wykorzystałem postulaty podejścia dyskursywno-historycznego w krytycznej analizie dyskursu. Większość strategii dyskursywnych nosi wyraźny rys patriarchalny. Polscy hierarchowie i księża opowiadają się za równością mężczyzn i kobiet, ale jednocześnie w wielu wypowiedziach uwidacznia się topos asymetrii ról płciowych, a także strategia wyższości mężczyzny nad kobietą. W dyskursie kościelnym wyraźnie widoczne są homofobiczne opinie na temat związków homoseksualnych. Zaostrzony atak Kościoła katolickiego na nowe, postępowe idee dotyczące ról męskich oraz relacji między kobietami i mężczyznami, który przybrał na sile w obecnej dekadzie, należy postrzegać jako próbę obrony chwiejącego się tradycyjnego porządku genderowego i utrzymania przez hierarchów władzy normatywnej i symbolicznej. Słowa kluczowe: krytyczna analiza dyskursu, męskość, gender, seksualność, Kościół katolicki WSTĘP Kościół katolicki w Polsce od początku swego istnienia odgrywał bardzo ważną rolę. Znaczenie Kościoła w naszym kraju jest nieporównywalnie większe niż w innych państwach europejskich. Dane zebrane podczas Narodowego Spisu Ludności i Mieszkań w 2011 roku wskazują, iż zbiorowość zaliczających się do wiernych Kościoła rzymskokatolickiego liczyła ponad 33,7 miliona osób, co stanowiło 87,6% ogółu ludności i 96% populacji osób o rozpo-znanym statusie wyznaniowym (Ludność... 2013: 99-100). Należy zwrócić uwagę na to, że w polskich szkołach są prowadzone lekcje religii kato-lickiej, na które uczęszcza zdecydowana większość uczennic i uczniów. Wielkim autorytetem dla większości społeczeństwa polskiego pozostaje Jan Paweł II. Według sondażu przeprowa-dzonego w 2012 roku przez Centrum Badania Opinii Społecznej, aż 94% osób uważa Karola Wojtyłę za autorytet moralny (Jan Paweł II autorytetem także dla niewierzących 2011) 1. 1 W świecie ten pontyfi kat wzbudzał nie tylko podziw i uznanie, ale również kontrowersje, a także stanowcze protesty (zob. Szostkiewicz 2003: 23; Domosławski 1999: 7).