Kizzuwatna'lı Maštigga'ya Ait Ritüel Metinler Üzerine

REYHAN Esma
2003 Archivum Anatolicum-Anadolu Arşivleri  
Hitit Devlet Arşivi'nde büyü ile ilgili çok sayıdaki ritüel metinler, Hitit toplumunda büyünün önemini ve günlük hayatta büyük bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Büyü, birine zarar vermek ya da onu zarardan korumak için, çeşitli majik araçlarla bir takım güçleri kullanarak, doğayı ve doğa yasalarını etkileme amacı güden uygulamalardır. Büyü ile ilgili metinler, Hitit toplumunda, kötü bir nedene yönelik olarak "kara büyü"nün (kötü büyü), her türlü istenmeyen durumu uzaklaştırmak ve
more » ... ten korumak için ise "ak büyü"nün (iyi büyü) yapıldığını göstermektedir. Resmi bir kabul görmüş olan ak büyü, kraliyet ailesi de dahil olmak üzere toplumun her kesiminde uygulama alanı bulmuş, yapılması yasaklanan kara büyü ise yapanlara ölüm cezası verilecek derecede ağır bir suç olarak kabul edilmiştir1. Hitit Devleti'nde büyünün rolü Orta Hitit Dönemi'nden itibaren daha belirgin bir şekilde belgelenmektedir. Büyü kavramı, Hititlere, Anadolu'nun güneyinde ve güneydoğusunda Hurrice ve Luwice konuşulan bölgelerden, özellikle Kizzuwatna'dan gelmiştir2. Kizzuvvatna, M.Ö. 1400 yıllarında, Luwi-Hurri topluluklarının birlikte yaşadıkları bir bölgedir3. Bu ortak hayat özellikle dilsel ve kültürel 4 A. K am m enhuber, K izzuw atna/K ilikien, Die A rier im V orderen O rient H eidelberg (1968) s. 102 ; G. W ilhelm , H urritische und luw ische Riten aus K izzuw atna, A O A T S 3 N eukirchen-V luyn (1974) s.5-7. 5 O. R. G urney, Som e A spect o f H ittite R eligion, London (1970) s.45-46; P. D addi, M estieri, professioni e d ignitä n e ll'A natolia ittita, R om a (1982); V. Haas, G eschichte der Religion, L eiden -New Y ork -Köln (1994) s.888; G. T orri, Ittita : Bove, "M adre del brulicare di F orm iche" A lcune O sservazioni sul R ituale di M astigga (KU B 58.79), S E L 15, V erona (1998) s.56. 6 H ethitische K eilschrifttexte aus B oghazköi in U m schrift, Ü bersetzung und K om m entar, B oST 3, Leipzig 1919. 7 M IO I, B erlin 1953. Bkz. dn. 11.
doi:10.1501/archv_0000000101 fatcat:goxwbmeiyne7nkhd3j63whmzgu