Metateoretyczne problemy epistemologii*
Jan Woleski
2005
Diametros nr
unpublished
1. Uwagi wstpne Tekst ten (jest to fragment ksiki Epistemologia i poznanie. Prawda, wiedza i realizm, która wyjdzie na pocztku przyszłego roku w Wydawnictwie Naukowym PWN) porusza wybrane kwestie metaepistemologiczne 1. Zazwyczaj zaczyna si od pytania, czy epistemologia jest nauk. Tak postpował np. Ingarden 2 i odpowiadał twierdzco: epistemologia jest nauk o idei poznania, spełniajc te surowe warunki naukowoci, jakie fenomenologia stawiała wszelkiej filozofii. Wielu innych chciałoby teori
more »
... ia widzie jako nauk przyrodnicz, a w kadym razie empiryczn. Mój pogld w tej materii jest zgoła odmienny. Uwaam, e filozofia nie jest nauk, ale w przeciwiestwie do wielu analityków, zwłaszcza logicznych empirystów, nie widz w tym nic ani strasznego, ani nawet przygnbiajcego. Filozofia nie jest nauk ani formaln, ani empiryczn, tj. nie da si przedstawi jako dział logiki czy matematyki, ani te nie formułuje empirycznych hipotez zmierzajcych do wyjanienia faktów, by tak rzec, poznawczych. Jako analityk przypisuj filozofii analiz poj, a przez to i przedmiotów, którymi teoretycy poznania interesowali si "od zawsze". Cz historyczna dostarczyła nam sporego materiału dotyczcego zagadnie epistemologicznych. Nie widz adnej moliwoci, by to wszystko obj jedn nauk wedle zadanego mniej lub bardziej z góry objanienia jej przedmiotu. Gdyby to nawet jako powiodło si, to pozostaje jeszcze niebagatelny problem * Poniszy artykuł stanowił wprowadzenie do debaty Naturalizm i epistemologia, która odbyła si na forum ICF Diametros w dniach 21-23 padziernika 2005. Nawizujce do niego głosy innych dyskutantów wraz z odpowiedzi prof. Woleskiego zamieszczamy w dziale Dyskusje. Tekst stanowi zarazem fragment ksiki Autora Epistemologia. Poznanie, prawda, wiedza i realizm, która niebawem ukae si w Wydawnictwie Naukowym PWN. (przyp. red.). 1 Por. te Dürr [1924]; Stpie [1966]; Hetherington [1992]; Fumerton [1995]; prace tego typu nie s liczne. 2 Ingarden [1971].
fatcat:dhra5zc5ejbh3huokc3pb4lrsu