ÖZ Kronik böbrek yetmezliği, 'Glomerüler filtrasyon hızındaki azalma sonucunda böbreğin, sıvıelektrolit dengesini düzenleme işlevinin ve metabolik-endokrin fonksiyonlarının irreversibl olarak bozulması' olarak tanımlanmıştır. Glomerüler filtrasyon hızının 20-25 ml/dakika ve altında olması durumunda hastalara renal replasman tedavisi uygulanmaya başlanır. En sık uygulanan renal replasman tedavisi hemodiyalizdir. Hemodiyaliz tedavisi hastanın yaşamını devam ettirebilmesi için kullanılan ve

more »

... rın haftanın belli zaman dilimlerinde bağlı olarak yaşaması gereken bir tedavi yöntemidir. Hastalar tedavi sırasında ya da sonrasında birçok semptomla karşı karşıya kalmaktadır. Hemodiyaliz hastalarında görülen semptomlar şu şekilde sıralanmıştır; yorgunluk (%81), nefes darlığı (%71), uykusuzluk (%67), iştahsızlık (%67), bulantı-kusma (%67), baş dönmesi (%57), kuru ve kaşıntılı cilt (%52), ishal/kabızlık (%48), ağrı (%48), baş ağrısı (%43), kas krampları (%38), uyuşukluk (%38), zayıflık (%33), göğüs ağrısı (%33), ödem (%33) olarak belirlenmiştir. Hastalığın ve tedavinin sonucunda ortaya çıkan semptomlar hastaları birçok yönden olumsuz olarak etkilemektedir. Bu nedenle semptom yönetimi önem kazanmaktadır. Amacımız doğrultusunda, kronik böbrek yetmezliği tanısı ile hemodiyaliz tedavisi alan bireylerle çalışan hemşirelerin semptomlar konusunda bilgilendirmek, semptom yönetimini uygun ve etkili bakım için yol gösterici olmak amacıyla bu derleme yapılmıştır. Anahtar Kelimeler: Hemodiyaliz; hemşirelik bakımı; kronik böbrek yetmezliği; semptom yönetimi ABSTRACT Symptom Management and Nursing in Chronic Renal Failure Patients Receiving Hemodialysis Treatment Chronic renal failure is the irreversible deterioration of the function of regulating the fluid and fluid metabolic function, as well as the metabolic-endocrine function of the kidney as a result of a decrease in glomerular filtration rate. Renal replacement therapy is initiated when the glomerular filtration rate is 20-25 ml / min or less. The most common renal replacement therapy is hemodialysis. Hemodialysis treatment is a treatment method that is used for the survival of the patient and the patients should live depending on the time periods of the week. Patients experience many symptoms during or after treatment. Symptoms seen in hemodialysis patients are as