TURİZM İŞLETMELERİNİN ETKİN KULLANIMLARININ MULTİMOORA TEKNİĞİYLE YILLARA GÖRE KARŞILAŞTIRILMASI

Erkan AKGÖZ, Naryngul MARGAZIEVA, Kımbat ASANOVA
2020 Pamukkale University Journal of Social Sciences Institute  
Özet Sürdürülebilir kalkınma için en elverişli sektör turizmdir. Bu sektörde faaliyet gösteren işletmeler ekonomik, sosyal ve siyasal olaylara karşı oldukça hassastır. Yapılan yatırımların etkinliği yıllara göre farklılık göstermektedir. Hazırlanan bu çalışmada son beş (5) yılın istatistiklerinden yararlanılarak Kırgızistan'da faaliyet gösteren konaklama işletmelerinin etkin kullanılıp kullanılmadığı araştırılmıştır. Araştırma için çoklu kriterlere göre karar vermek amacıyla 2006 yılından beri
more » ... ullanılan Multimoora tekniği tercih edilmiştir. Multimoora yöntemiyle etkin kullanım analizi yapılırken Kırgızistan'a ait otel işletmeleri, bunların oda ve yatak kapasiteleri ile birlikte misafir sayısı, geceleme sayısı ve elde ettiği gelir miktarları karşılaştırılmıştır. Yapılan işlemler sonucunda konaklama işletmelerinin yıllara göre kapasite kullanımı Multimoora tekniğiyle sıralanmıştır. Analiz sonuçları Kırgızistan'ın turizm kapasitesini en etkin 2017 yılında kullandığı, en düşük kapasite kullanımının ise 2013 yılında olduğu görülmektedir. Araştırma sonuçları, kapasite kullanımında etkili olan unsurların tespit edilmesinin önemine vurgu yapmakta; turizm planlama ve politikalarını belirleyenler ile yatırımcıların bu durumu göz önünde bulundurarak gerekli önlemleri almalarına dikkat çekmektedir. Abstract Tourism, the most favorable sector for sustainable development. Tourism enterprises are very sensitive to economic, social and political stations. So the effectiveness of the investments varies by years. In this study, the statistics of tourism enterprises in Kyrgyzstan for the last five (5) years was used for analyses of the business process effectiveness. Multimoora technique successfully used since 2006 for making decision in multiple criteria's and so Multimoora technique chosen for this study. For the analysis of the tourism enterprises effectiveness by Multimoora method, hotels capacities, quantity of guests and overnight stays; the amount of general income were used to compare hotels. As a result of the analysis we have the sorted list of hotel capacity use by the years. Worth noting that Kyrgyzstan were used maximum effectively its tourism capacity in 2017, and lowest capacity utilization was in 2013. The results of the research emphasized the important of the determination of the main factors for the effective capacity utilization and draws attention of the investors and tourism policy makers to take into consideration of the effective capacity use while making decision.
doi:10.30794/pausbed.681479 fatcat:gwgicbe43vac7lrct3kco5lpx4