Neslovenski apelativi vo hrvatskata i makedonskata toponimija
Ljubica Stankovska
2003
Hrvatski Dijalektološki Zbornik
HcTopncKHTe onniTecTBeHO-couiHjaJiHH h KyjiTypHH okojihocth, bo koh ce pa3BHBajie xpBaTCKHOT h MaKeAOHCKHOT ja3HK, oa e^Ha CTpaHa, h ja3Hhhhot KOHTaKT co HecjiOBeHCKHTe 6aJiKaHCKH ja3Hu;H, oa APyra, bo onpe-flejieH cooahoc, MeryApyroTO, ro 3acerHaJie h pa3BojoT Ha HHBHHTe JieKch'ikh cHCTeMH bo kohhito no naT Ha HH4)HJiTpau;Hja HaBJierjie đpojHH jieKCHHKH 3aeMKH oa Tyfo noTeKJio. BaKBaTa ja3HHHa KOHCTejiau,Hja H3Bp-HIHJia COOABeTHO BJIHjaHHe H Bp3 pa3BOjOT Ha XpBaTCKaTa H Ha MaKeAOH-cKaTa
more »
... Hja bo koh, Kano pe3yjiTaT Ha jiHHrBHCTHHKaTa mrrepifce-pemtHja, ce HHTerpnpajie HH3a jieKCH^KH ejieMeHTH oa pa3JiHHHH cyn-CTpaTHH H aTCTpaTHH HeCJIOBeHCKH CJI06BH. lio OBoj noBOA kg ce ocBpHeMe Ha HeKOJiKy HeCJIOBeHCKH anejiaraBn ihto ce jaByBaaT napajiejiHO bo xpBaTcxaTa h bo MaKeAOHcKaTa TonoHHMHja, a koh ce HHTepecHH oa jiokchhko rneAKiHTe, ho h bo noraeA Ha HHBHaTa apeajma pacnpocTpaHeTOGT. Ha 3aAapcKHOT octpob Yrji>aH e perHCTpnpaHa MecHOCTa co hhbh Podrim, AOAHpaHa HenocpeAHO Ha jyro3anaAnaTa CTpaHa Ha HajrojieMaTa JiOKBa Ha ocTpOBOT Koja ce bhkr Viđanje hjih Voda Viđanjel . Abtopot Ha tckctot, OBoj MHKpOTonoHHM ro o6jacHyBa Ha Toj HanHH hito CMeTa ACKa HeKoram bo mh-HaTOTO jioKBaTa ce BHKana Rim, na noafajKH oa Taa KOHCTaTaijHj a, TonoHHmot Podrim ro CMeTa 3a npeHKCHpaHO HMe o6pa3yBaHO oa npe4>HKC0T pod li oa TonoHHMOT *Rim. HcHe3HaraoT xhapohhm *Rim, 3a ^caji, aBTopoT He ro 1 A. Rube Filipi, Hidronimija zadarskih otoka, Onomastica jugoslavica, knj. 11, Zagreb 1984, CTp. 138. oöjacHyßa. IIo3HaTO e neKa toiiohhmot Rim neero ce npeHecyßaji Ha xpBaT-CKaTa TepHTopnja, cn. oJkohhmot Rim (cejio bo Bpöobcko), Rim 'mccto bo OKOJiHHaTa Ha 3arpe6\ Rim2 Ha Hcrpa Kajte hito e no3HaT h anejiaraBOT rim Koj ce ynoTpeöyßa 3a 03HanyBaH>e Ha 'dan proštenja na porciunkulu'3. fla cno-MeHeMe h Toa #eKa Ha octpobot YntaH, ocböh noKBaTa Viđanje, HMa h npyrn MecHOCTH ica^e hito HMa hjih nopaHO HMano jiokbh: Nirac, Drnić, Rivanka, Ranka, Jankova voda, Dumboko h upyrn. Co H3HeceHOTO TOJiKyBaH>e 3a eraMOJiornjaTa Ha mhkpotohohhmot Pod nim cMeTaMe AeKa He ce HcnpneHH crn e mo^chocth 3a HeroBOTO oöjacHyßa-H>e. Tohho e Toa jjßKa mhkpotohohhmot Podrim e npe^HKcnpaHO TonoHHmhcko o6pa3yBaH>e, ho hh ce hhhh neKa Ha HeroßaTa CTpyKTypa Moxce h no-HHaKy m ce nre^a. CnopeA Hac nocTapaTa 4>opMa Ha mhkpotohohhmot Pod rim ÖHjia *Poddrim cocTaBeHa on npenjioroTpodh op HC^eßiiaTHOT TonoHHM, ohhocho xH^poHHM *Drim Koj, cnopen Hac, e iiacjienen on CTapaTa Hjinpcna TonoHHMHja. Oßoj MHKpoTonoHHM, BcyiiiHOCT, HacTaHaji on npBo6hthaTa HHCTpyMeHTajraa 4>opMa *nod pumom. KoHCOHaHTCKaTa rpyna -dd-, hito ce jaßyßa bo 4>opMaTa *Poddrim, ce ynpocrajia co rydemeTO Ha enHOTO d. Ilpen-jioroT *pode onmTOCJiOBeHCKH h npacjiOBeHCKH, a HaaraHaji co nonaBaite Ha d koh npewioroT *po-4. Co oßoj npennor, Ha npHMep, ce oöpa3yßaHH xpBaT-CKHTe TonoHHMH Pogreb, Podgora, Poduman, Pohlib, Pothum, Potkozara5. HfteHTHHHO TonoHHMHCKO o6pa3yBaite npeTCTaByBa MaKpoTonoHHMOT IIo d p u M 'oöJiacT hito ce Haora Ha jieBaTa CTpaHa Ha Bejin JJphm ' bo Cpönja6. CooABeiHO xhapohhmhcko HMe ce cpeiaBa h Ha MaKenoHCKaTa ja3HHHa TepHTopnja. Toa e HMeTO Ha peKaTa U,pmi ffpim, Koja H3BHpa Ha jyxmnoT 2 P. Šimunović, Značajke buzetske toponimije, Onomastica Jugoslavia, 7, Zagreb 1978, cip . 64. 3 P. Skok, Etimologijski rječnik hrvatskoga ili srpskoga jezika, HI, Zagreb 1973, CTp. 143-144. 4 P. Skok, Etimologijski rječnik hrvatskoga ili srpskoga jezika, II, Zagreb 1972, CTp. 692. 5 P. Šimunović, Istočnojadranska toponimija, Split 1986, d p . 292. 6 P. Skok, Etimologijski rječnik hrvatskoga ili srpskoga jezika, I, Zagreb 1971, CTp. 439. 7 B. IljaHKa, T o n o H O M a c m u K a m a u a O x p u d c K o -n p e c n a n c K u o m 6 a 3 e n , Cxonje 1970 , CTp. 10. 8 U,HTiipaHo c n o p e a H jihcbckh: II. X p . HjmeBCKii, B a n K a m n o u i K u n u H ze u c m u H K u c m y d u u , CK onje 1 9 8 8 , d p . 4 1 7 . 9 B m a H m u jc K U w ie o p u 3 a u c m o p u j y H a p o d a J y z o o i a e u j e , t . HI, B e o r p a a 1 9 6 6 , CTp. 126. 10 rprbifKU U36opu 3a öbAzapcmma ucmopux, VIII, Co4>m 1971, CTp. 121. 11 C. HoBaKOBHii, 3aKOHCKu c n o M en u ifu c p n c K u x d p o tc a e a c p e d tb e z e e m , Eeorpafl 1912, CTp. 436. 12 A. Mayer, Die Sprache der alten Ryrier, II, Wien 1957, CTp. 42. 13 E . ü e T p o B a , B p u z u m e n a tfe H m p a /in u o m B a n n a n s o l l u l M w i e n u y M n p e d H .e., CK onje 1 9 9 6 , CTp. 2 1 , 6 6 . 14 J. Il,BHHh, OcHoee 3a seoipacpujy u aeoAozujy Maicedomije u Cmape Cpóuje, I, Beorpajt 1906, CTp. 217. 15 P. Skok, Etimologijski rječnik hrvatskoga ili srpskoga jezika, I, Zagreb 1971, CTp. 439. 16 II. Xp. Hjihcbckh, TonoHOMacTHHKH đejieniKH o;; p eo H O T H a rajrn<nina, E a jn c a H o jio u n c u A u m e u c m u H K U c m y d u u , CKonje 1988, CTp. 453. 17 B. Finka, A. Šojat, Obalna toponimija zadarsko-šibenskoga kopna i šibenskog otočja, Ono mástica jugoslavica, 3 -4 , Zagreb 1973-1974, CTp. 37. Ključne riječi: hrvatska toponimija, makedonska toponimija, leksičke posu đenice, jezični dodiri
doaj:90d6e6732f9148a6a1cdd61787711d8a
fatcat:pnaqu6zx3rfmvbrzfasmpskkjq