Dyskusja nad prawem o zamówieniach publicznych przypomina mi dyskusję na temat systemu socjalistycznego w Polsce w połowie lat 50., a potem pod koniec 60. Nikomu nie mieściło się w głowie, że system socjalistyczny może być w całości odrzucony, i stąd najodważniejsze hasła brzmiały: "Socjalizm TAK, wypaczenia NIE". Dyskutowało się, jak usprawnić proces wydawania obywatelom, chcącym wyjechać za granicę, paszportów ze składnic Biura Paszportowego MO, ponieważ rzeczą oczywiście niemożliwą było, aby

more »

... każdy mógł mieć paszport w domu i korzystać z niego, kiedy chciał. W nauce system finansowania, zależny głównie od dobrych stosunków z ministerstwem czy Akademią, a niemający żadnej relacji z osiągnięciami wydawał się naturalny, a na terenie Instytutów czy Zakładów dzielenie funduszów przez kierownika według jego uznania był tak oczywisty, jak to, że jak się nie chciało pracować, to się nie musiało. Bardzo się cieszę, że dzisiejsza dyskusję nad PZP zainicjował Janek Środoń, z którym razem pracowałem w Komisji polityki Naukowej prowadzonej przez profesorów Grabowskiego i Ziabickiego. To prace tej komisji doprowadziły do całkowitego zburzenia starego systemu zarządzania nauką, wprowadzenia KBN, położenia nacisków na system grantowy. Szkoda, że doskonałe inicjatywy i prężna działalność pierwszego szefa KBN, profesora Karczewskiego, ze względów politycznych (PSL musiał mieć więcej ministrów w rządzie) Karczewskiego zastąpił niekompetentny nierób, a lukę w organizacji wypełnili urzędnicy i KBN zaczął błyskawicznie kostnieć, chociaż i tak było o wiele lepiej, niż za czasów socjalistycznych. W każdym razie KBN powstał i polska nauka ruszyła do przodu nie w wyniku naprawiania systemu socjalistycznego zarządzania, ale zniszczenia tego systemu i stworzenia nowego. Wydaje mi się, że nasze wszelkie doświadczenia-z KBN, paszportami, prawem posiadania dewiz (jakież to było przestępstwo), demokracją parlamentarną i w ogóle z socjalizmem wyraźnie mówią-jak cos zostało pomyślane nienajlepiej, chociaż nawet w szczytnym celu, a potem nie funkcjonuje i przeszkadza, nie pomogą naprawiania, ale radykalna zmiana. Stąd uważam, że należy nie zastanawiać się nad poprawa PZP, ale jego zniesieniem.