'Niet-rationele' accounting­ praktijken in organisaties

M. Van Dijk
1993 Maandblad Voor Accountancy en Bedrijfseconomie  
In de loop der jaren is een groot aantal handboe ken verschenen op het gebied van management accounting. In deze boeken wordt de 'conven tional wisdom' weergegeven omtrent de wijze waarop accountingsystemen ontworpen en gebruikt dienen te worden voor besluitvorming en control. Volgens deze conventional wisdom mag bijvoorbeeld bij het nemen van beslissingen alleen rekening worden gehouden met de toe komstige gevolgen van beslissingsopties en mogen managers slechts verantwoordelijk wor den
more » ... voor kosten en opbrengsten, die zij ook kunnen beheersen (controllability-principe). Uit een groot aantal empirische studies blijkt ech ter, dat de accountingpraktijk vaak sterk afwijkt van de theorie van de handboeken. Over dit onderwerp zijn recentelijk in het MAB twee artike len verschenen. In mei 1992 schreef Wouters over de neiging van besluitvormers om rekening te houden met capaciteitskosten, hoewel deze kosten op korte termijn niet beïnvloed kunnen worden en Antonides en Van Dinther schreven in oktober 1992 over de irrationele neiging van besluitvor mers, om bij beslissingen over het doorgaan of stoppen van (verliesgevende) projecten, rekening te houden met in het verleden gedane investerin gen. In dit artikel zullen we nader ingaan op het ver schijnsel van de 'niet-rationele' accountingpraktijken.1 Het artikel is als volgt opgebouwd. In para graaf 2 zullen we een aantal 'niet-rationele' accountingpraktijken beschrijven. In paragraaf 3 en 4 zullen we nagaan waarom deze praktijken voorkomen. Hieruit zal blijken dat veel praktijken die op het eerste gezicht weinig 'rationeel' lijken, bij nader inzien toch vaak doelgericht zijn en voor delen opleveren voor de organisatie of haar leden. In paragraaf 5 zullen we onze conclusies samenvatten en enige aanbevelingen doen over de verdere ontwikkeling van het vakgebied manage ment accounting.
doi:10.5117/mab.67.12610 fatcat:rg36uxzek5dvtfsvi7hngxauym