Feminizm ve Çizgi Roman

Aylin GÜNGÖR
2021 Ordu üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü sosyal bilimler araştırmaları dergisi  
Öz Çizgi roman modern dünyada hem bir teori olarak hem de bir güldürü unsuru olarak üzerine pek çok araştırmalar üretilen bir disiplindir. Kadınların bu disipline dâhil olması ise; erkek söyleminin azaltılması, kadın karakterlere ağırlıklı olarak yer verilmesi, kadın okurun varlığının önemsenmesi ve kadın çizerlerin yeteneklerinin fark edilmesiyle başlamıştır. Bu nedenle kadın çalışmaları ve çizgi roman konusu değerlendirilirken tarihi sürecin doğru bir şekilde ele alınması gerekmektedir.
more » ... larca cadı, büyücü gibi ithamlarda bulunarak toplumdan sürekli dışlanan kadınlar, ilk hak ve özgürlük arayış taleplerini Fransız Devrimi'nin etkisiyle 18. yüzyılda elde edebilmiştir. Daha sonra kadınlar feminizm çatısı altında birleşerek, toplumsal değişime ekonomik, politik ve kültürel açıdan öncülük etmişlerdir. Özellikle ikinci dalga feminist harekette toplumsal cinsiyetin vurgulanması görsel kültür bağlamında çizgi romanları etkilemiş ve cinsiyet temsili değişerek güçlü kadın karakterler yaratılmıştır (Blom, 2017: 10). Böylece güçlü kadın karakterlerinin oluşturulması feminizmin hedefi olan bağımsız kadın idealinin çizgi romanlarda ortaya çıkmasını sağlamıştır. Dolayısıyla bu çalışmanın amaçlarından biri; günümüzde çoğu toplumda feminizmin daha çok kabul görmesi, kadınlar arasında yayılması ve insanların bilinçlenmesi için bir görsel anlatım unsuru ve grafik anlatı türü olarak çizgi romanların kullanılıp kullanılmadığının sorgulanmasıdır. Şüphesiz Feminizmin bu kadar ilerlemesinde kadınlardan ayrı olarak akımın kendi içersinde yaşadığı dalga metaforu benzetmesi de etkilidir. Günümüzde hâlâ dördüncü ve beşinci dalgalar gibi yeni dalgaların ortaya çıktığı iddia edilmektedir. Bu yüzden çalışmanın diğer bir amacı da ortaya çıkabilecek altıncı bir dalganın varlığının çizgi roman ve grafik anlatı türleriyle olabileceği ihtimalinin değerlendirilmesidir. Son yıllarda yaşanan yeni medya alanlarındaki gelişmelerle birlikte hem feminizm hem de çizgi roman alanında dijitalleşme süreci de başlamıştır. Genellikle basılı materyale dayanan çizgi romanlar ise; dijitalleşerek her türlü mecradan okunabilmektedirler. Sonuç olarak bu çalışmada öncelikle feminizmdeki dalga metaforu sorunsalına değinilerek yeni medyalarla olan ilişkisinden bahsedilmiştir. Daha sonra çizgi romanın feminist hareketlerle olan bağı araştırılarak çizgi roman alanında yaratılan bazı kadın süper kahramanlar betimsel analiz yoluyla açıklanmıştır. Abstract Comic book is a discipline on which many researches are produced both as a theory and as an element of humor in the modern world. Women began to be included in this discipline when the masculine discourse decreased, female characters were given more place, presence of female readers was regarded and talents of female illustrators were realized. For this reason, when evaluating the subject of women's studies and comics, the historical process should be handled correctly. Women who had been excluded from society with accusations like witchcraft for centuries, obtained their demand for right and freedom for the first time in the 18 th century under the influence of the French Revolution. Then women united under the roof of feminism and led the social change economically, politically and culturally. Emphasis on gender especially in the second-wave feminist movement affected comics in the context of visual culture, which changed the gender representation and created stronger female characters (Blom, 2017:10). Thus, the creation of strong female characters brought an independent woman ideal in comics as a goal of feminism. Therefore, one of the aims of this study is to question whether comics as a visual expression element and graphic expression have an effect on the acceptance of feminism among women and people. Undoubtedly, the wave metaphor within the movement has affected the progress of feminism apart from women. It is claimed that new waves such as the fourth and fifth waves still continue to appear today. So the study also aims to evaluate the possibility that a sixth wave that might be associated with comic book and graphic narrative genres. Besides recent developments in the new media areas, feminism and comics areas have begun to digitalize. Thanks to digitalization, comics which are usually based on printed materials can be read in all kinds of channels. As a result, The study primarily discussed the wave metaphor in feminism and its relationship with the new media and then investigated the bond of comics with feminist movements and explained specific female superhe-roes in comics via descriptive analysis
doi:10.48146/odusobiad.845225 fatcat:solbz5qeq5andmzeturlfl52yi