Nowsze nie znaczy lepsze? (The Oxford Handbook of Warfare in the Classical World, eds. Brian Campbell, Lawrence A. Tritle, Oxford University Press, Oxford 2013, ss. 840)

Michał Norbert Faszcza
2015 Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym  
Artykuły recenzyjne W związku z tym właśnie te dwa kryteria zostały przeze mnie uznane za kluczowe podczas formułowania ostatecznej oceny. Już na pierwszy rzut oka wśród 38 autorów zamieszczonych tekstów zwraca uwagę wyraźna nadreprezentacja badaczy pracujących w amerykańskich ośrodkach naukowych (22). Jest to o tyle zaskakujące, że spośród tamtejszych historyków i archeologów w ostatnich latach jedynie Victor D. Hanson 2 , Jon Lendon 3 oraz Peter Krentz 4 w znaczący sposób wzbogacili dyskurs
more » ... święcony antycznej wojskowości. Żadnego z nich nie zaproszono jednak do współpracy. Choć truizmem może wydawać się stwierdzenie, że to nie nazwiska decydują o wartości książki, lecz jej treść, to trudno oprzeć się wrażeniu, że dla pominięcia takich postaci jak: Hans van Wees, Philip Sabin, Adrian K. Goldsworthy czy Alexander P. Speidel trudno znaleźć racjonalne uzasadnienie. Z pewnością nie była nim chęć nawiązania współpracy z badaczami, którzy nie współtworzyli CHW, albowiem w obie inicjatywy wydawnicze byli zaangażowani m.in. Philip de Souza, John W. Rich czy Nicholas V. Sekunda. Pierwszą uwagą krytyczną, jaką można wyrazić wobec OHW, jest konstrukcja działu poświęconego tzw. mechanice pola bitwy (face of battle). Zgodnie z koncepcją autorstwa Johna Keegana 5 , dotyczy ona badania starć zbrojnych z perspektywy żołnierza, zamiast, jak czyniono to do tej pory, dowódcy. Sprawia to, że szczególnego znaczenia nabiera analiza psychologii żołnierskich zachowań oraz przebiegu konfrontacji poszczególnych formacji wojskowych. Tymczasem w recenzowanej książce do tej kategorii został włączony artykuł Waldemara Heckela dotyczący gwardii Aleksandra 2 V. D. Hanson, Warfare and Agriculture in Classical Greece, Berkeley-Los Angeles 1983; idem, The Western Way of War: Infantry Battle in Classical Greece, New York 1989. Jakkolwiek dwie sztandarowe prace Hansona ukazały się jeszcze w latach osiemdziesiątych XX w., to poświęcona im dyskusja trwa po dziś dzień, o czym może świadczyć choćby treść pierwszego tomu CHW.
doi:10.12775/klio.2014.051 fatcat:oxcz3r65rjdkrapytoe43q2tk4