WE WCZESNYM S ´REDNIOWIECZU T r e s ´ c ´:-I. Kos´cióKos´ció ł monastyczny w Irlandii.-II. Monastycyzm iroszkocki w Europie VI wieku.-III. Ekspansja misyjna Iroszkotó w.-IV. Idea pielgrzymowania z powodu Chrystusa.-V. Podstawy biblijne pielgrzymowania.-VI. Wielcy misjonarze-peregrini.-Zusammenfassung I. KOS´CIO´ŁKOS´CIOKOS´CIO´KOS´CIO´Ł MONASTYCZNY W IRLANDII W refleksji nad poczatkami Europy us´wiadamiamyus´wiadamiamy sobie znaczenie dynamicz-nych i twó rczych elementó w w procesach przemian,

more »

... z któ rych wyłoniła sie  nowa chrzes´cijan´skachrzes´cijanchrzes´cijan´chrzes´cijan´ska wspó lnota ludó w. Z religijnego punktu widzenia był to okres wybitnie misyjny, w któ rym pierwszorze dna role  odegrał monastycyzm iryjski i anglosaski. Ten pierwszy tchnał niejako nowe z ycie w martwiejace członki chrzes´cijan´skiejchrzes´cijanchrzes´cijan´chrzes´cijan´skiej kultury Galii i zasiał zarodki nowego rozwoju na ziemiach sasiednich. We wczesnym s ´redniowieczu Irlandia była jedynym krajem na Za-chodzie, któ ry, choc´pozostawałchoc´choc´pozostawał poza granicami antycznego cesarstwa, został właczony w Orbis Christianus. Chrzes´cijan´stwoChrzes´cijanChrzes´cijan´Chrzes´cijan´stwo insularne Iryjczykó w około VI wieku miało juz  to z racji czynnikó w zewne trznych (geograficznych) 1 , a jeszcze bardziej ze wzgle dó w wewne trznych (religijnych) niezwykle oryginalny charakter, przede wszystkim w naste pstwie radykalnej zmiany w z yciu Kos´ciołaKos´cioła-zwanej niekiedy "rewolucja monastyczna". W jej naste pstwie pojawiła sie  całkowicie nowa i niespotykana gdzie indziej forma organizacji kos´cielnejkos´cielnej o bezwzgle dnej przewa-dze elementu monastycznego 2. Na fali entuzjazmu religijnego wybitne postacie 1 Juz  samo połoz enie wyspiarskie Irlandii sprawiało, z e znalazła sie  ona poza bezpos´rednimbezpos´rednim oddziaływaniem kultury s ´wiata grecko-rzymskiego. Naturalna izolacja stwarzała dogodne warunki do rozwoju jednolitych stosunkó w społecznych i politycznych; naste powało naturalne pogłe bianie jednos´cijednos´ci mie dzy soba, a jednoczes´niejednoczes´nie formowało sie  poczucie odre bnos´cibnos´ci wobec innych. Przodkowie mnichów iroszkockich wywodzili sie  z Celtó w, ludu terenu Europy S ´rodkowej, któ ry około 300 roku przed Chr. osiagnał szczyt pote gi i przez dwa wieki był najwie kszym ludem w Europie. Surowa natura nieurodzajnej wyspy wysunie tej daleko na pó łnoc kształtuje do dzis´charakterdzis´dzis´charakter jej mieszkan´cómieszkan´mieszkan´có w. Sa to ludzie zadziorni i uparci, któ rzy potrafia sie  zapalic´dozapalic´zapalic´do sprawy i sa w stanie zaangaz owac´sieowac´owac´sie  do kon´cakon´kon´ca. 2 J. S t r z e l c z y k, "Wyspa s ´wie tych i uczonych"? S ´wiat celtycki i Irlandia we wczesnym s ´redniowieczu, w: H. S a m s o n o w i c z (red.), Narodziny s ´redniowiecznej Europy, Warszawa 1999, s. 191.