BİR ANAYASA YASAĞININ HİKÂYESİ

KARAMUSTAFAOĞLU M. Tuncer
1978 Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi  
Birinci Dünya Savaşında alkollü içkiler, savaşan devletler arasında güncel bir sorun olmuştu. Kimi savaşçılara göre, önce bu sıvı düş mana, sonra siyasal düşmana karşı savaşılmalıydı. Savaşta zafer, bu sıvı düşmanın yenik düşmesine bağlıydı. Sorunun mizaha gelen yanı yoktu; devlet adamları ve politikacılar bu sıvı düşman konusunda ka rarlıydı. Gerçekten, ingiliz başbakanlarından Lloyd George yandaşı savaşçı devletlere şöyle seslenmişti: "Almanya'ya Avusturya'ya ve İçkiye karşı savaşıyoruz;
more » ... ca en büyük öldürücü düşman, iç kidir. Alman militarizmiyle başa çıkabilmek için, her şeyden önce şu içki ile başa çıkmamız gerekir." 1 Lloyd George'un bu seslenişi Av rupa'nın savaşçı devletleri açısmdan bir sorunu ortaya koyuyordu: Savaşın ilk günlerinden başlayarak savaşçı ülkeler bir millî savunma ön lemi olarak alkollü içkilerin yapılmasını, taşınmasını ve satılmasını sıkı denetim altına almak istemişlerdir. Avrupa'daki bu önlemler daha ge niş kapsamda daha ilginç sonuçlar ve uygulamalar doğuracak biçimde Amerika Birleşik Devletlerinde de etkili olmuştur. Nitekim Amerika' da, Birinci Dünya Savaşının başında on dokuz federe devlette içki satış yasağı vardı. Yasakçı devletlerin (dry states) sayıları, 1918 yazın da yirmi sekize çıkmıştır. Federe devletlerin yasama meclisleri koy dukları kanunlarla alkollü içkilerin satışını yasaklamışlardır. Ame rikan Kongresi de koyduğu (Wilson Act ve Webb-Kenyon Act 1 gibi)
doi:10.1501/hukfak_0000000849 fatcat:q4jk45t22nd3neserhk54w7ycu