Wstęp Zgodnie z paradygmatem interpretatywnym wiedza jest kreacją ludzkiego umysłu, a więc podobnie jak fakty, zdarzenia i ludzie podlega nieustannym zmianom, mając charakter społeczny [Malewski 1998: 34]. Z drugiej strony, paradygmat krytyczny zakłada, iż badania naukowe są rodzajem praktyki społecznej osadzonej w kulturze, a badacz, jak i jego otoczenie poddawane eksploracji, wytwarzając wiedzę ustawicznie poszerzają sferę komunikacji interpersonalnej, budując krytyczną i samokrytyczną

more »

... ję, co w konsekwencji generuje subiektywizm poznawczy i relatywizm wiedzy [Malewski 1998: 39]. Powyższe ustalenia autorka uczyniła punktem wyjścia dla refleksji nad badaniami w edukacji międzykulturowej, ponieważ tworzą one fundament propozycji -postulat badań indygenicznych, zorientowanych na dynamiczne właściwości kulturowe społeczności lokalnych, w których badacz realizuje swoje praktyki metodologiczne. Impulsem do podjęcia tej tematyki stały się własne doświadczenia badawcze związane z eksploracją bośniackiego pogranicza kulturowego, które zweryfikowały dostępny w badaniach społecznych repertuar metodologiczny. W konsekwencji, demaskując uwikłanie metodologii badań w (post)kolonialny dyskurs można z łatwością zdekonstruować swoistą metodologiczną praktykę dyskryminacyjną 1 . 1 Wielu badanych przez autorkę przedstawicieli zróżnicowanej kulturowo społeczności bośniackiej podkreślało, iż badani przez np. socjologów lub psychologów ze Skandynawii czuli się jak "króliki doświadczalne", podczas gdy cała istota postępowania badawczego służyć miała potwierdzeniu ukrytych przypuszczeń naukowców wyrażana sformułowaniem "my wiemy, jacy wy jesteście", a badania miały tylko to potwierdzić.