Zarys treści: Artykuł prezentuje wybrane aspekty identyfikacji oraz waloryzacji układów ruralistycznych w Polsce. Zostały one ukazane jako element zasobów lokalnych i wyróżnik krajobrazu kulturowego służący planowaniu i realizacji programów odnowy wsi. W pracy przedstawiono spostrzeżenia i refleksje teoretyczne oraz problemy metodyczne odnoszące się do wskazanych etapów procedury badawczej, poprzedzającej działania o charakterze praktycznym. Wskazano przy tym na konieczność zastosowania

more »

... cyplinarnej perspektywy, uwzględniającej dorobek wielu dyscyplin naukowych. Autor zaprezentował problemy związane z diagnozą stopnia zachowania pierwotnych cech układu przestrzennego w kontekście historycznych i współczesnych przemian morfologicznych. W dalszej części ukazano zagadnienia waloryzacji układów przestrzennych wsi, biorąc pod uwagę kryteria dawności, jednorodności genetycznej, czytelności pierwotnego układu przestrzennego, unikalności cech rozplanowania, ale także kryterium ładu przestrzennego i funkcjonalnego oraz wartości estetycznych i emocjonalnych. Wskazano także postulaty w zakresie konieczności rozszerzenia rejestru zabytków o cenne pod względem kompozycyjnym wsie w Polsce oraz podjęcie względem nich kompleksowych działań ochrony konserwatorskiej.